ಅಂಕಣ – ಲೇಖನ

• ಗಾನಗಂಧರ್ವ ಜೇಸುದಾಸ್ ಗುರುವಾಯೂರು ಕ್ಷೇತ್ರ ಪ್ರವೇಶಿಸಲೇಬೇಕೆಂದು ಇವರೇಕೆ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ..?
• ಶಿವಗಿರಿ ಮಠ ಬಯಸುವ ಆಚಾರ,ಪರಿಷ್ಕಾರ ಸುಧಾರಣೆಯ ಒಳಗುಟ್ಟೇನು?
• ಗಾನಗಂಧರ್ವ, ನಿರ್ಮಲ ಭಕ್ತ, ಗಾಯಕ ಡಾ.ಕೆ.ಜೆ.ಜೇಸುದಾಸರನ್ನು ಗುರುವಾಯೂರು ಕ್ಷೇತ್ರ ಹೊಕ್ಕಿಸಲು ಶಿವಗಿರಿ ಮಠವೇಕೆ ಹಠ ತೊಟ್ಟು ಗುಲ್ಲೆಬ್ಬಿಸುತ್ತಿದೆ…?

*✍️ ಎಂ.ನಾ.ಚಂಬಲ್ತಿಮಾರ್
——————————-

ಜನ್ಮತಃ ಹಿಂದೂವಲ್ಲದ, ಹಿಂದೂ ಸಹಿತ ಸರ್ವ ಧರ್ಮಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸಿ, ಸಾಮರಸ್ಯದ ಒಲವಿಂದ ಬದುಕುವ ಭಾರತದ ಮೇರುಗಾಯಕ, ಮಲಯಾಳದ ಗಾನಗಂಧರ್ವ ಕೆ.ಜೆ.ಜೇಸುದಾಸರಿಗಿಲ್ಲದ ಆಸಕ್ತಿಯ ವಿವಾದವೊಂದಕ್ಕೆ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಶಿವಗಿರಿ ಮಠ ಕಿಚ್ಚು ಹಚ್ಚಿದೆ. ಅದು ಮಾಧ್ಯಮ ಸಂವಾದಗಳ ಮೂಲಕ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪ್ರವೇಶದ ತರ್ಕಗಳನ್ನೆಬ್ಬಿಸಿದೆ. ಪ್ರಸ್ತುತ 85ದಾಟಿದ ಹರೆಯದಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯದ ವಿಶ್ರಾಂತ ಜೀವನ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಗಾಯಕ ಜೇಸುದಾಸ್ ಅಪ್ಪಿತಪ್ಪಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪಿಸದ ವಿಷಯವೊಂದು ವರ್ಷಾಂತರಗಳ ಬಳಿಕ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಈಗ ಚರ್ಚೆ,ವಿವಾದವಾಗಿ ಮುನ್ನೆಲೆಗೆ ಬಂದಿದೆ.

ಸಕಾಲಿಕ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಚಾರ ಪರಿಷ್ಕರಣೆ ಎಂಬ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಸಂವಾದ – ವಿವಾದಕ್ಕೆ ನಾಂದಿ ಹಾಡಿದವರೇ ಕೇರಳದ ಶಿವಗಿರಿ ಮಠದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ, ನಾರಾಯಣೀಯ ಗುರುಪರಂಪರಾ ಪ್ರತಿನಿಧಿ ಸ್ವಾಮಿ ಸಚ್ಛಿದಾನಂದರು. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಕೇರಳದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪ್ರವೇಶನಕ್ಕೆ ಪುರುಷರು ಅಂಗಿ ತೆಗೆಯಲೇ ಬೇಕೆಂಬ ನಿಬಂಧನೆಯನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ, ಶಿವಗಿರಿ ಮಠದ ಆಧೀನದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಈಳವ ಸಮಾಜ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ರಾಂತಿಕಾರಿಕ ಪರಿಷ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಮುನ್ನುಡಿ ಬರೆದ ಅವರು ಈಗ ಗುರುವಾಯೂರಿನಲ್ಲೇಕೆ ಜೇಸುದಾಸರಿಗೆ ಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರವೇಶ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಒತ್ತಾಯಿಸಿ ಮುಂಬರುವ ಎಪ್ರೀಲ್ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುವಾಯೂರು ದೇವಳದ ಮುಂದೆ
ಶಿವಗಿರಿ ಮಠ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಆರಂಭಿಸುವುದಾಗಿಯೂ ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನ್ಯೂಸ್ 18ವಾಹಿನಿ ಇದೊಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಕ್ರಾಂತಿಯ ಬದ್ಧತೆ ಎಂಬಂತೆ ಈ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸಂವಾದ, ಚರ್ಚೆಗಳನ್ನೆಬ್ಬಿಸಿದೆ. ಪರಿಣಾಮ ಗುರುವಾಯೂರು ಕ್ಷೇತ್ರ ಪ್ರವೇಶನ ವಿಚಾರ ಮತ್ತೆ ಸಂಕೀರ್ಣ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ.

• *ಈಗ ಇದರ ಅಗತ್ಯವೇನು..?

“ಗುರುವಾಯೂರು ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ವರ್ಷಾಂತರಗಳ ಹಿಂದೆ ಜೇಸುದಾಸ್ ಹೋಗಿದ್ದರಂತೆ. ಆಗ ಕ್ರೈಸ್ತ ನೆಂಬ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಅಹಿಂದುವಿಗೆ ಪ್ರವೇಶನ ನೀಡಿರಲಿಲ್ಲವಂತೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ “ಗುರುವಾಯೂರಂಬಲ ನಡೆಯಿಲ್ ಞಾನ್ ಪೋಗುಂ, ಗೋಪಕುಮಾರನೆ ಕಾಣುಂ”(ಗುರುವಾಯೂರು ದೇವಳ ನಡೆಗೆ ನಾನು ಹೋಗುವೆ, ಗೋಪಕುಮಾರನ ಕಾಣುವೆ) ಎಂಬ ಮಲಯಾಳಂ ಹಾಡು ಹುಟ್ಟಿತು. ಅದು ಸಮಗ್ರ ಕೇರಳದಲ್ಲಿ ಜಾತ್ಯಾತೀತ ಭಕ್ತರ ಧ್ವನಿಯಾಯಿತು. ಆದರೆ ಸ್ವತಃ ಜೇಸುದಾಸ್ ಅನನ್ಯ ಭಕ್ತಾಗ್ರೇಸರ. ಆದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ದೇವರ, ಏಕ ಮತ,ಧರ್ಮದ ಹಿಃಬಾಲಕರಲ್ಲ. ಅವರು ಧರ್ಮ ಗ್ರಂಥ ಏನು ಸಾರುತ್ತವೆಂದು ಅರಿತವರು.ಈ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನು ಆರಾಧಿಸಿದವರು..
ಆದರೆ ದಶಕಗಳ ಹಿಂದಿನ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರ ಪ್ರವೇಶ ವಿಚಾರದ ಹೆಸರಲ್ಲಿ ಈಗ ಸಂಘರ್ಷ ಭಾವದ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವೇಕೆ..?
ದೇವಸ್ಥಾನ ಎಂದರೆ ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮುಕ್ತ ಪ್ರವೇಶ ನೀಡುವ ದೇವರ ಮ್ಯೂಸಿಯಂ ಅಲ್ಲತಾನೇ..? ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಶಿವಗಿರಿ ಮಠಾಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಸಚ್ಛಿದಾನಂದ ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ ಘೋಷಿಸಿದ ಉದ್ದೇಶವೇನು..?
ಅವರು ಹೇಳುವುದೇನೆಂದರೆ “ಗುರುವಾಯೂರು ದೇವಸ್ವಂ ಮಂಡಳಿ ತನ್ನ ನಿಲುವು ಬದಲಿಸಬೇಕು. ಭಕ್ತನಾದ ಏಸುದಾಸ್ ಗೆ ಪ್ರವೇಶ ನೀಡಬೇಕು. ರಾಜ್ಯ ಸರಕಾರ ಇದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಅನುಕೂಲ ನಿಲುವು ತಳೆಯಬೇಕು ಎಂದು.

• *ಯಾರೊಡನೆ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹ..ಗುರುವಾಯೂರಪ್ಪನ ಮುಂದೆಯಾ?

ನಿಜಕ್ಕೂ ಜೇಸುದಾಸ್ ಗುರುವಾಯೂರು ದೇವಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತೇನೆಂದು ಬಂದರೆ ಈಗ ತಡೆಯುವ ಪ್ರಮೇಯ ಉಂಟೇ?
ಹಾಗಿದ್ದರೆ ತಡೆಯುವುದು ಯಾರು? ಯಾವುದು?
ಅದು ಜಾತಿಯ- ಮತದ ವಿಚಾರವೇ??
ಇಷ್ಟಕ್ಕೂ ಶ್ರೀ ಶಬರಿಮಲೆಯ ಅಯ್ಯಪ್ಪ ಸ್ವಾಮಿ ನಿತ್ಯ ರಾತ್ರಿ ನಿದ್ದೆಗೆ ಜಾರಲು ಹಾಡುವ “ಹರಿವರಾಸನಂ..ಆರಾಧ್ಯ ಮೋಹನಂ” ಹಾಡಿನ ಧ್ವನಿಯೇ ಜೇಸುದಾಸರದ್ದು. ಅದೆಷ್ಟೋ ಬಾರಿ ಶ್ರೀ ಶಬರಿಮಲೆ ಅಯ್ಯಪ್ಪನ ಪದತಲದಲ್ಲಿ ಸ್ವತಃ ಜೇಸುದಾಸರೇ ಈ ಮಂಗಲಗೀತೆ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ.
ಶಬರಿಮಲೆಗೆ ಹೋದಾಗಲೆಲ್ಲಾ ಹಾಡುತ್ತಲೇ ಇದ್ದಾರೆ. ಹೆಚ್ಚೇಕೆ ನಮ್ಮ ಕರಾವಳಿಯ ಉಡುಪಿಯ ಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಭಜಿಸಿ “ಕೃಷ್ಣಾ ನೀ ಬೇಗನೇ ಬಾರೋ” ಎಂದು ಉಡುಪಿ ಕೃಷ್ಣಮಠದಲ್ಲೇ ಅವರು ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ. ನಮ್ಮೂರ ಕಾಸರಗೋಡಿನ ಮಲ್ಲ ಮಠದ ಶ್ರೀದುರ್ಗಾಪರಮೇಶ್ನರಿ ಸನ್ನಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ಕಛೇರಿ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮುಗಿಸಿ ಮರಳಿದವರು ,ಮಧ್ಯರಾತ್ರಿ ಮರಳಿ ಬಂದು ದೇವಳ ಗರ್ಭಗುಡಿಯ ಮುಂದೆ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಪವಡಿಸಿ ದೇವೀ ಕೀರ್ತನೆ ಹಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಇಂಥಾ ಸದ್ಭಕ್ತನ ಜನಾಂಗೀಯತೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಈಗ ಗುರುವಾಯೂರಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶನ ನೀಡಬೇಕೆಂದು ಆಂದೋಲನ ಎಬ್ಬಿಸುವುದ ಉದ್ದೇಶನೇನು?
ಶಿವಗಿರಿ ಮಠ ಬಯಸುವ ಸಾಮಾಜಿಕ ಆಚಾರ ಪರಿಷ್ಕಾರದ ಒಳಗುಟ್ಟೇನು?

ಎಲ್ಲಿಯೂ ಕೆ.ಜೆ.ಜೇಸುದಾಸ್ ತನಗೆ ಗುರುವಾಯೂರು ಪ್ರವೇಶ ನಿಷೇಧಿಸಿರುವುದನ್ನು ಅಧಿಕೃತ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿಲ್ಲ. ಪ್ರವೇಶ ಒದಗಿಸಬೇಕೆಂದೂ ಮನವಿ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಭಕ್ತರ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ನಾನೆಂದಿಗೂ ಕಟ್ಟಕಡೆಯವನೆಂದೇ ಮಾತಾಡುವ ಜೇಸುದಾಸ್ ಈಗಿನ ವಿವಾದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಿಲ್ಲ. ಅವರು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದರೆ ಬೆಂಕಿಯ ಮೇಲೆ ಮಳೆ ಸುರಿದಂತೆ ಈ ವಿವಾದ ನಂದಿ ಹೋಗಬಹುದು, ಅಷ್ಟೇ…

• ನಿನ್ನೆ ಆಗಲಿದ ಕರಾವಳಿಯ ಮೇರು ವಿದ್ವಾಂಸ, ಚಿಂತಕ ಸಾಹಿತಿ, ಅಪಾರ ಶಿಷ್ಯ ಸಂದೋಹ ರೂಪಿಸಿದ ಗುರು ಡಾ.ವಾಮನ ನಂದಾವರ ಅವರ ಕೊಡುಗೆಯ ಹರಹು ದೊಡ್ಡದು. ಆವರ ಸಾಧನೆಯ ಕ್ಷಿತಿಜ ವಿಶಾಲ. ಕರಾವಳಿಯ ಮಣ್ಣಲ್ಲಿ ನೆಲದ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪ್ರೀತಿಸಿ ಬದುಕನ್ನು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿ ಅಮರರಾದ ನಂದಾವರ ಅವರನ್ನು ನಿಡುಗಾಲದ ಒಡನಾಡಿ, ಸಂಘಟಕ, ಸಾಹಿತಿ ಮಿತ್ರ ಭಾಸ್ಕರ ರೈ ಕುಕ್ಕುವಳ್ಳಿ ಸ್ಮರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನುಡಿನಮನ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದಾರೆ…

• ಭಾಸ್ಕರ ರೈ ಕುಕ್ಕುವಳ್ಳಿ, ಮಂಗಳೂರು
  ——————————–

ನಂದಾವರ ಎಂಬ ಸಜ್ಜನ
ವಿದ್ವಾಂಸ
ವಯಸ್ಸಿನ ಅಂತರ ಮರೆತು ಮಿತ್ರ ಭಾವದಿಂದಲೇ ನಿಡುಗಾಲ ಓಡಾಡಿದ/ ಒಡನಾಡಿದ ಆತ್ಮೀಯರು ಡಾ‌.ವಾಮನ ನಂದಾವರ ಅಗಲಿ ಹೋಟದರು. ಆದರೆ ಬಹುಕಾಲ ಬಾಳುವ ಅವರ ನೆನಪು, ಹೊತ್ತು ತಂದ ಸಂದರ್ಭಗಳು ಹಲವು. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಗುರುಪುರ ಸಮೀಪದ ‘ಅವತಾರ್’ನಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಕಂಡಾಗ ಚಂದ್ರಕಲಾ ನನ್ನನ್ನು ಮುಂದೆ ನಿಲ್ಲಿಸಿ ‘ಗುರ್ತಾಯಿತಾ’ಂತ ಕೇಳಿದ ತಕ್ಷಣ ‘ಕುಕ್ಕುವಳ್ಳೀ…’ ಎಂದವರು ಉದ್ಗರಿಸಿದಾಗ ಹಿಂದಿನದೆಲ್ಲವೂ ಅವರ ನೆನಪಿನ ಆಳದಲ್ಲಿದೇಂತ ತಿಳಿದೆ. ಅವತ್ತು ಡಾ.ಪ್ರಭಾಕರ ಜೋಶಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಅವರಿಗಾಗಿಯೇ ನಾವಲ್ಲೊಂದು ತಾಳಮದ್ದಳೆಯನ್ನೂ ಮಾಡಿದ್ದೆವು. ಅವರು/ವಿವೇಕ ರೈಯವರು ಅಕಾಡೆಮಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದಾಗೆಲ್ಲ ಯಾವುದೇ ಇಸಂ ಗಳಿಲ್ಲದೆ ನಮ್ಮಂಥವರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡ ರೀತಿ ಆ ಹಿರಿಯರ ಗುಣಗ್ರಾಹಿತ್ವಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ.

ತುಳು ಭಾಷೆಯ ಸಾಂವಿಧಾನಿಕ ಮಾನ್ಯತೆಗಾಗಿ ನಂದಾವರರೊಂದಿಗಿನ ನಮ್ಮ ನಿಯೋಗವೊಂದು ಡೆಲ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಇಡೀ ದಿನದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ಮಾಡಿ, ಆಗ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವರಾಗಿದ್ದ ಜಾರ್ಜ್ ಫೆರ್ನಾಂಡಿಸ್ ಮೂಲಕ ಪ್ರಧಾನಿ ವಾಜಪೇಯಿಯವರಿಗೆ ಮನವಿ ಕೊಟ್ಟ ಒಂದು ಚಿತ್ರವನ್ನಿಲ್ಲಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಧನಂಜಯ ಕುಮಾರ್, ಮೊಯಿಲಿ, ಅಸ್ಕರ್ ಫೆರ್ನಾಂಡಿಸ್, ಸಂತೋಷ್ ಹೆಗ್ಡೆ, ಪುರುಷೋತ್ತಮ ಬಿಳಿಮಲೆ, ವಿಜಿ ಪಾಲ್, ವಸಂತ ಶೆಟ್ಟಿ ಬೆಳ್ಳಾರೆ, ಬಾಬು ಅಮೀನ್, ಎವಿ ನಾವಡ ದಂಪತಿ ಕೂಡಾ ನಮ್ಮೊಂದಿಗಿದ್ದರು. ಉಳ್ಳಾಲ ವೀರರಾಣಿ ಅಬ್ಬಕ್ಕ ಉತ್ಸವದಲ್ಲಿ ವಿವೇಕ ರೈ, ಅಮೃತರು,ನಂದಾವರ ಕೊನೆಯವರೆಗೆ ಸಲಹಾ ಮಂಡಳಿಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಸಮಿತಿಯೊಂದಿಗಿದ್ದರು. ನಾನು ಕರ್ನಾಟಕ ಯಕ್ಷಗಾನ ಮತ್ತು ಜಾನಪದ ಅಕಾಡೆಮಿ ಸದಸ್ಯನಾಗಿ 2004 ರಲ್ಲಿ ‘ಯಕ್ಷ ಪ್ರಮೀಳಾ’ ಪ್ರಥಮ ಮಹಿಳಾ ಯಕ್ಷಗಾನ ಸಮ್ಮೇಳನ ಮಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಆಯೋಜಿಸಿದಾಗ ತುಳು ಅಕಾಡೆಮಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದ ನಂದಾವರರು ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಅಕಾಡೆಮಿ ಚಾವಡಿಯನ್ನು ನಮ್ಮ ಸಿದ್ಧತೆಗಾಗಿ ನೀಡಿದ್ದರು.

ತುಳು ಅಕಾಡೆಮಿ ರಂಗಮಂದಿರದಲ್ಲಿಂದು ತ್ರಿವಿಕ್ರಮರಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದ ವಾಮನರು ದೀರ್ಘ ನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿದ ಪಾರ್ಥಿವ ಶರೀರಕ್ಕೆ ಗೌರವ ಸಲ್ಲಿಸಿ ಧನ್ಯನಾದೆ. ಅವರಿಗೆ ಸದ್ಗತಿಯಾಗಲಿ ಜೋಡಿ ಹಕ್ಕಿಗಳಂತಿದ್ದ ದಂಪತಿಯಾದರೂ ವಾಸ್ತವವನ್ನು ಅರ್ಥೈಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಛಾತಿಯಿರುವ ಚಂದ್ರಕಲಾ, ಇನ್ನು ಏಕಾಂಗಿಯಾಗಿ ಪತಿಯ ಕನಸುಗಳನ್ನು ಸಾಕಾರಗೊಳಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಕಸುವನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆಯಿದೆ..

• ಹಸಿರಿನ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದೂ,ತಿಳಿಯದಂತೆ ವರ್ತಿಸುವವರೆಡೆಯಲ್ಲಿ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಉಸಿರಿನ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಬೇಕಿದೆ.

ಕಡಿಯಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಸಲಕರಣೆಗಳು ಲಭ್ಯ ಇವೆ. ಕಡಿದು ಸಿಕ್ಕಿದ್ದನ್ನು ಬಳಸಲೂ ಬೇಕಾದಷ್ಟು ದಾರಿಗಳಿವೆ. ಆದರೆ,ಕೊಡಲಿ ಹಾಕುವ ಮೊದಲು ಯೋಚಿಸಬೇಕಾದ,ಕಾರ್ಯಪ್ರವೃತ್ತರಾಗಬೇಕಾದ ಮನಸುಗಳ ಕೊರತೆ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿದೆ.

• ಮರವೊಂದರ ಕತೆ-ವ್ಯಥೆ –
• ಕಡಿಯುವ ಮುನ್ನ ಕನ್ಸಲ್ಟ್ ಮಾಡುವಿರಾ..?

• ನಾನು ಓಕ್ಸಿಜನ್ ಮತ್ತು ಉಚಿತ ನೆರಳು,ಗಾಳಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಕೆಡುಕನ್ನಂತೂ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯ ಕಡಿದು ಕೊಂದೇ ಬಿಟ್ಟರು..!

ಹಂಚಿನ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಕಡೆವಿ ಕಾಂಕ್ರೀಟೀಕರಣದ ಹೊಸ ಬ್ಯುಲ್ಡಿಂಗ್ ವೊಂದು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಶತಮಾನ ಕಂಡ ಮಾವು ಮತ್ತು ಹಲಸಿನ ಮರಗಳನ್ನು ಧರೆಗುರುಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಬೆರಳೆಣಿಕೆಯ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದಲಿರುವ ವೃಕ್ಷ ಪ್ರೇಮಿ ಅಧ್ಯಾಪಿಕೆಯೊಬ್ಬರು”ಶಾಲಾ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಬಿಸಿ ಏರುವಿಕೆ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ಒಂದೆರಡು ಬೇವಿನ ಗಿಡಗಳನ್ನು ನೆಡಲೇ ಬೇಕು” ಎಂದು ಆಗಾಗ ನೆನಪಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ನೋಡುಗರಿಗೆ ನವೀನ ಶೈಲಿಯ ಕಟ್ಟಡವೊಂದು ವರ್ಷಗಳೆಡೆಯಲ್ಲಿ ತಲೆ ಎತ್ತಿ ನಿಂತಿತು. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಮತ್ತು ರಕ್ಷಕರಿಗೆ ಆಶ್ರಯತಾಣವಾಗಿದ್ದ ಮಾವು -ಹಲಸು ಮರಗಳ ಮಹಿಮೆಯನ್ನು ನೆನಪು ಹಾಕುವುದೇ ಬಂತು. ಹಸಿರು ಮಾಯವಾಗಿ ಉಸಿರು ಕಟ್ಟಿದಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅವರ್ಯಾರೋ ಒಂದೆರಡು ಬೇವು,ಹೊಳೆ ಧಾಸವಾಳ ಮತ್ತು ಕಕ್ಕೆ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಅಲ್ಲೇ ಹತ್ತಿರ ರಸ್ತೆ ಬದಿಯಲ್ಲಿ ನೆಟ್ಟು ಬಿಟ್ಟರು.

• ಬಿಸಿಲ ಬೇಗೆಯ ನಡುವೆ ಒಂದಷ್ಟು ತಂಪಿನ ನೆರಳು

ರಸ್ತೆಯಿಂದ ಅದೆಷ್ಟೋ ದೂರಕ್ಕೆ ಆದರೆ,ಎತ್ತರದ ವಿದ್ಯತ್ ತಂತಿಗಳು ಹಾದು ಹೋಗುವ ಅಕ್ಕ ಪಕ್ಕ ಗಿಡಗಳು ನಳನಳಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಮಕ್ಕಳಿಗೂ,ವಾಹನ ಚಾಲಕರಿಗೂ ಗೆಳೆಯನಾಗಿತ್ತು ಬೇವು.

“ಸಾಮಾನ್ಯ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆದ ನಂತರ ಯಾರಿಗೂ ತೊಂದರೆ ನೀಡದಂತೆ ಗೆಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಸವರಿ ಟ್ರಿಂ ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆ,ಯೋಚನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅಲ್ಲಿನ ಪರಿಸರ ಪ್ರೇಮಿಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದ್ದರು. ಅಲ್ಲದೆ,ನೆಲ ಭಾಗಕ್ಕೆ ಬಾಗಿದ್ದ ಗೆಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಈಗಾಗಲೇ ಕತ್ತರಿಸಿ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಬೆಳೆದು ವಿದ್ಯುತ್ ತಂತಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡದಂತೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು.

ಅದೊಂದು ದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಶಾಲೆಯ ಮುಂಭಾಗಕ್ಕೆ ತಲುಪಲು ನೋಡುವುದೇನು.? ಬೇವು ಮರಕ್ಕೆ ಕೊಡಲಿ ಏಟು ಬಿದ್ದಾಗಿತ್ತು.! ಯಾರೂ ಇಲ್ಲದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅದ್ಯಾರೋ ಹೇಳಿದ ಟೊಳ್ಳು ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳಿಗೆ ಕಿವಿಕೊಟ್ಟು ಯಾರಲ್ಲೂ ಕನ್ಸಲ್ಟ್ ಮಾಡದೆ ಬೇವಿನ ಮರದ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ನೆಪ ಹೇಳಿ ಮರವನ್ನು ಕಡಿದುರುಳಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಇನ್ನೇನು ಬುಡ ಸಹಿತ ಕಿತ್ತೊಗೆಯಲು ಜೆ.ಸಿ.ಬಿ ಸಿಗುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಮರವಿತ್ತು ಎಂಬ ಸಾಕ್ಷಿಯೂ ಮಣ್ಣು ಪಾಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಬೇವು ಅನುಭವಿಸಿದ ನೋವು ಮತ್ತು ಸಾವು ನ್ಯಾಯಯುತವಲ್ಲದ್ದು ಎಂದು ತಿಳಿದ ಕೆಲವರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು. ಮರದ ಸದ್ಯದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಫೊಟೋ ಮತ್ತು ಮರದೊಂದಿಗಿರುವ ಒಡನಾಟವನ್ನು ಮೆಸೇಜ್ ಮೂಲಕ ಹರಿಯಬಿಟ್ಟರು.

• ಮರ ಸೌಂದರ್ಯವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ವರ, ಹಸಿರೇ ಉಸಿರು…

“ಬೇವು ಮರ ರೋಗಕ್ಕೆ ತ್ತುತ್ತಾಗಿ ಸತ್ತಿತು. ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ದಾರಿಹೋಕರ ಮೈಮೇಲೆ ಬಿದ್ದು ಅನಾಹುತ ಸಂಭವಿಸದಿರಲಿ. ಕೆಲವು ಅಟೋ ಚಾಲಕರೂ ಮರದ ಅಳಿವು ಉಳಿವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದರು. ಬೇವು ಒಂದು‌ ಬದಿಗೆ ವಾಲಿತ್ತು. ಆದ್ದರಿಂದ ಬೇವು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೊಳಗಾಗಿ ಬೆಳೆಯುವುದು ಬೇಡ ಎಂಬುವುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆವು ಎಂಬ ಅನಾಮಧೇಯ ಸಂದೇಶವೊಂದು ವಾಟ್ಸಪ್ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ತೇಲಿಬಂತು.

ಹೌದು,ನಿಮಿಷಗಳೆಡೆಯಲ್ಲಿ ಬುಡ ಸಹಿತ ನೆಲಕ್ಕುರುಳಿದ ಬೇವು ಚಿಗುರಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದಷ್ಟು ನಾಶವಾಗಿತ್ತು. ಕುಂಬಾರನಿಗೆ ವರುಷ,ದೊಣ್ಣೆಗೆ ನಿಮಿಷ ಗಾದೆ ನೆನಪಾಯಿತು. ಕಡಿಯಲು ಸುಲಭ. ಆದರೆ ನಟ್ಟು ಬೆಳೆಸಲು..? ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಅನುಭವ ಇರುವಂತದ್ದೇ. ಆದರೂ,ನಿರ್ದಾಕ್ಷಿಣ್ಯವಾಗಿ ಮರವೊಂದು ಧರೆಗುರುಳಿದ್ದು ಅವಿವೇಕದ ಪರಮಾವಧಿ. ಹಸಿರಿನ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿದೂ,ತಿಳಿಯದಂತೆ ವರ್ತಿಸುವವರೆಡೆಯಲ್ಲಿ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ಉಸಿರಿನ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡಬೇಕಿದೆ.

ಜೈವ ವೈವಿಧ್ಯತೆ, ಜಾಗತಿಕ ತಾಪಮಾನ, ಭೂಕುಸಿತ, ಅಂತರ್ಜಲ, ವೈರಸ್ ಗಳ ಕಾಟ, ಮನುಷ್ಯ ವನ್ಯಜೀವಿ ಸಂಘರ್ಷ, ಅಲರ್ಜಿ, ಧೂಳು…ಹೀಗೆ ಮಾನವ ಜನ್ಮಕ್ಕೆ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುವ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಮಾರಕವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಲಿರುವ ಆಗು ಹೋಗುಗಳಿಂದ ರಕ್ಷಣೆ ಸಿಗಬೇಕಾದರೆ ಒಂದೊಂದು ಮರ,ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಗಿಡದ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ನಾವು ತಿಳಿಯಲೇ ಬೇಕಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮಲ್ಲರ ಉಳಿವಿಗಾಗಿ..ಪರಿಶುದ್ಧ ವಾತಾವರಣಕ್ಕಾಗಿ…

• ಕಡಿಯಲೇ ಬೇಕೆಂದಿಲ್ಲ, ಮನಸ್ಸಿದ್ದರೆ ಮಾರ್ಗವಿದೆ…

• ಬೇಕಾಗಿದ್ದಾರೆ…ಟ್ರೀ ಡಾಕ್ಟರ್….

ಕಾಂಕ್ರೀಟೀಕರಣದ ಭರದಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಇಲ್ಲದಾಗುತ್ತದೆ. ಅಳಿದುಳಿದಿರುವ ಬೆಲೆಕಟ್ಟಲಾಗದ ಹಸಿರ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಉಳಿಸಲೇ ಬೇಕಿದೆ. ಅದು ಒಂದು ಮರ ಅಥವಾ ಗಿಡವಾದರೂ ಸರಿ. ಕಡಿಯುವ ಮುನ್ನ ಹತ್ತಾರು ಬಾರಿ ಯೋಚಿಸುವ,ಸುಸ್ಥಿರತೆಗೆ ತಲುಪಿಸುವ ಯೋಚನಾ ಲಹರಿ ನಮ್ಮದಾಗಬೇಕಿದೆ.

ಎಲ್ಲೆಂದರಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ಕಾಂಕ್ರೀಟೀಕರಣ, ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ಅಗಲೀಕರಣ ಅಷ್ಟೇ ಏಕೆ ಹೊಸ‌ ಮನೆ-ಮಠ, ಕಟ್ಟಡಗಳ ನಿರ್ಮಾಣದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಕ್ಷುಲ್ಲಕ ಕಾರಣಕ್ಕಾಗಿ ಮರ,ಗಿಡಗಳು ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಇಂತಹ ಅಮೂಲ್ಯ ಸಂಪತ್ತಿನ ನಾಶವನ್ನು ತಡೆಗಟ್ಟಲು ನಾವು ನೀವು ಕಾರ್ಯಪ್ರವೃತ್ತರಾಗಬೇಕಿದೆ.

ಗಿಡ-ಮರವೊಂದನ್ನು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರಣವಿಲ್ಲದೆ, ಅದ್ಯಾರೋ ಹೇಳಿದರೆಂಬ ಒತ್ತಡಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿ ಕಡಿದು ಬಿಸಾಕುವ ಮುನ್ನ ಪರ್ಯಾಯ ವಿಧಾನಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಆಲೋಚಿಸಿ ಮುನ್ನುಗ್ಗಬೇಕಿದೆ. ಮರಗಳಿಗೆ ರೋಗ ಬಂದರೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದಕ್ಕೂ ಇಂದು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಸ್ಥಳಾಂತರಕ್ಕೂ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿವೆ. ಗೆಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಸವರಿಕೊಂಡು ಅವುಗಳನ್ನು ಉಳಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇಲ್ಲವೆಂದೇನಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ಮನಸ್ಸು ಬೇಕು, ಹಸಿರಿನ ಪ್ರೀತಿ ಹೆಚ್ಚಾಗಲೂ ಬೇಕು. ನಮಗಾಗಿ..ನಮ್ಮವರಿಗಾಗಿ...

• ಭಾರತದ ನೆಲ -ಜಲ -ವಾಯು ಜಾಲಕ್ಕೆ ಕಂಟಕ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಅಕೇಶಿಯ
• ರೆಡಿಮೇಡ್ ಫರ್ನೀಚರ್ ರಾಜನ ಅಸಲೀ ಕತೆ ಗೊತ್ತೇ??

ನಮ್ಮೂರಿನ ಸಸ್ಯಜಾಲವನ್ನು ನುಂಗಿ ಬಿಡುವುದೇ ಇದರ ಕೆಲಸ. ಜೈವಾವಸ್ಥೆಗೆ ಮಾರಕವೆಂದು ತಿಳಿದರೂ ಸರಕಾರಗಳು ಎಚ್ಚೆತ್ತುಕೊಂಡಂತೆ‌ ಅನಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇದೀಗ ಆರೋಗ್ಯದ ಸಮಸ್ಯೆ ಎಬ್ಬಿಸಿದ ಈ ವಿದೇಶೀ ಸಸ್ಯಕ್ಕೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಘೋಷಿಸಿದರೂ ಪರಿತಪಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ,
ಅಕೇಶಿಯ ಲಾಭಿ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವುದಂತೂ ನಿಜ.

ಎರಡು ವಾರಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಕೆಮ್ಮು ಆರಂಭ. ಮುಂದಿನ ಒಂದೆರೆಡು ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಮವಾಗಿ ಬದಲಾಗುವ ಸಂದರ್ಭ. ಕಳೆದ ಆರೇಳು ತಿಂಗಳುಗಳಿಂದ ಕುಟುಂಬವೊಂದರ ಪಾಕ್ಷಿಕ ರೋಗಚಕ್ರದ ಮೂಲ ಹುಡುಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ. ರಕ್ತ,ಕಫ,ಮಲ,ಮೂತ್ರ ಪರೀಕ್ಷೆಯೊಂದಿಗೆ ಆಹಾರ ತಿಂಡಿಯ ಪಥ್ಯವೂ ನಡೆದುಹೋಯಿತು. ಟಾನಿಕ್,ಕಷಾಯಗಳ ಪ್ರಯೋಗದ ಪರೀಕ್ಷೆಯೂ ಜತೆಗಿತ್ತು. ಆದರೆ,ಕಫ,ಕೆಮ್ಮು,ಅಲರ್ಜಿ ಮತ್ತು ಕೊನೆಗೆ ಉಬ್ಬಸದ ಉಪಟಳ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತೇ ವಿನಃ ಕಡಿಮೆ ಆಗಲೇ ಇಲ್ಲ.

ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದೊಂದೇ ಪರಿಹಾರ ಎಂದು ಯಾರೋ ಕೊಟ್ಟ ಸಲಹೆಗೆ ಸೈ ಎಂದಿತು ಕುಟುಂಬ.

ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕಾಡು ಕಡಿದ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ ತಲೆ ಎತ್ತಿದ ಅಕೇಷಿಯ ಕಾಡಿನ ಬದಿಯಲ್ಲೇ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಮನೆತನ ಗದ್ದೆ ಬದಿಯ ರಮಣೀಯ ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡಿತು. ನಾಲ್ಕು ವರ್ಷದ ಪುಟ್ಟ ಕಂದನ ಅಸ್ತಮಾ,ಕೆಮ್ಮು,ಕಫ ಕ್ರಮೇಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಾ ಬಂತು. ಅಲರ್ಜಿ ದೂರವಾಯಿತು.

ಬಾಡಿಗೆ ಮನೆಯ ದೋಷ ಪರಿಹಾರವಾಯಿತೆಂದು ಕೆಲವರು ವಾದಿಸಿದರು. ಆದರೆ,ಅಕೇಶಿಯ ಕಾಡೊಳಗಿನ ಬಿಸಿಯೂ,ನಿರಂತ ಹೂ ಬಿಡುತ್ತಿರುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೂ ಮಗುವಿನ ಶ್ವಾಸಕೋಶಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿಲ್ಲವೆಂಬ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸತ್ಯವನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಆ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯ ಬೇಕಾಯಿತು.

1940ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಯು ಅಕೇಶಿಯಾವನ್ನು ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಿತು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕಾಡು ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಕಡಿಯದೆ,ಮರ ಮಟ್ಟುಗಳ ಬೇಡಿಕೆಯನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಅಕೇಶಿಯ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ದಾರಿ ಎಂದು ತಿಳಿದುಕೊಂಡದ್ದೇ ಮಾರಕಾವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿದ್ದು ಇದೀಗ ಇತಿಹಾಸ. ಭಾರತದ ಹಸಿರು ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಅಕೇಶಿಯ ತಪ್ಪಾದ ಎಂಟ್ರಿ ಎಂಬುವುದನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡು ತಮ್ಮಿಂದಾದ ಪ್ರಮಾದದಿಂದ ಕೈತೊಳೆದುಕೊಂಡರು.ಆದರೆ ಫಲಿತಾಂಶ..?

ಮೊದ-ಮೊದಲು ನೀರು,ಗೊಬ್ಬರ, ರಕ್ಷಣೆ ನೀಡಿ ಬೆಳೆಸಿದ ಅಕೇಶಿಯ ಕ್ರಮೇಣ ಪ್ರಾಕೃತಿಕ ಕಾಡೊಳಗೆ ಅತಿಕ್ರಮಿಸಿ ಭಾರತದ ಸುಂದರವಾದ ಜೈವಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು ನಾಶಮಾಡಿದ್ದೇ ಬಂತು. ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣದ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಲಾಭಿ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಿತು ಎಂದು ಹೇಳದೆ ನಿರ್ವಾಹವಿಲ್ಲ.

ಈ ನಡುವೆ ಮನುಷ್ಯ ಜೀವಿಗಳಿಗೆ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ರೋಗವನ್ನು ಉಚಿತವಾಗಿ ಹರಡಿಸಿತು. ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಅಕೇಶಿಯ ಕೃಷಿಯನ್ನು ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆಯಾದರೂ ನೀರು ಗೊಬ್ಬರ ಲಭಿಸದೆಯೂ ಅತ್ಯಂತ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಭೂ ಪ್ರಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತಿದೆ‌ ಅಕೇಶಿಯ. ಅಂತರ್ಜಲವನ್ನು ಹೀರಿಕೊಂಡು ಭೂಮಿಗೆ ನೀರು ಇಂಗದಂತೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಹಸಿರನ್ನು ಬರಡು ಮಾಡುತ್ತಾ ಅಕೇಶಿಯ ತನ್ನ ಕ್ರೂರ ಆಟವನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಾ ಇರುವುದು ಅತಿ ವೃಷ್ಟಿ,ಅನಾವೃಷ್ಟಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಎಂದೇ ಹೇಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.

• ರೆಡಿಮೆಡ್ ಫರ್ನೀಚರ್ ಗಳ ರಾಜ ಅಕೇಶಿಯ…

ನಾಲ್ಕು ಗೋಡೆಗಳ ಮಧ್ಯೆ ಸ್ಥಳವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ನಮ್ಮ ನಿಮ್ಮ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವು ರೀತಿಯ ರೆಡಿಮೆಡ್ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳು ರಾರಾಜಿಸುತ್ತವೆ. ಫರ್ನೀಚರ್ ಶಾಪ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ದರಕ್ಕೆ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಸೆಳೆದಿರುವುದೇ ಕಾರಣ. ಹಲವಾರು ರೀತಿಯ ಬ್ಯುಸಿನೆಸ್ ಟ್ರಿಕ್ಸ್ ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮನೆಯೊಳಗೆ ತಿರುಗಾಡಲು ಸ್ಥಳವಿಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಸರಿ,ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳು ಇರಬೇಕೆಂಬ ದುರಾಶೆ ನಮ್ಮ ನಡುವೆ ಬೇರೂರಿದೆ.

ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣದು ದೊಡ್ಡದು,ಅಲಂಕಾರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಹೀಗೆ ಬಳಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೇಗೆ ಬೇಕು ಹಾಗೆ ಎಂಬ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅಕೇಶಿಯವನ್ನು ಸೀಳಿ ಉಂಟುಮಾಡಿದ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳಿಗೆ ಎಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಬೇಡಿಕೆ. ದುಡ್ಡೂ ಕಡಿಮೆ. ಕಾಣಲು ನಾಜೂಕು ಮತ್ತು ಸುಂದರವಾಗಿರುವ ಕಲಾಕೃತಿಗಳಿಗೂ ಅಕೇಶಿಯ ಸೈ. ಇದುವೇ ಫರ್ನೀಚರ್ ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ ಅಕೇಶಿಯಾದ ಪ್ರಾಬಲ್ಯತೆಗೆ ಮೂಲ ಕಾರಣ.

ತವರೂರು ಆಫ್ರಿಕಾ ಮತ್ತು ಆಸ್ಟ್ರೇಲಿಯಾದಲ್ಲಿ ಅಕೇಶಿಯ ಮರವನ್ನು ಬಳಸಿದ ಯಾವುದೇ ಪೀಠೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಜನರು ಬಳಸುವಂತಿಲ್ಲ ಎಂಬುವುದು ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ,ಇಲ್ಲಿ ಫರ್ನೀಚರಿಗೂ,ಕಿಟಕಿ,ದಾರಂದಗಳಿಗೂ ಅಕೇಶಿಯ ಬೇಕು. ಎಲ್ಲವೂ ದುಡ್ಡಿನ ಮೇಲಿನ ಆಟದಿಂದ ಆರೋಗ್ಯ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಹುನ್ನಾರಕ್ಕೆ ನಾವೂ ತಲೆಬಾಗಿದಂತಾಗಿದೆ.

• ಜೀವಿಸಲಿಕ್ಕಾಗಿ ತಿನ್ನಬೇಕೇ ಹೊರತು ತಿನ್ನಲಿಕ್ಕಾಗಿ ಜೀವಿಸಿದ ಪರಿಣಾಮದಿಂದಾಗಿ ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಪತ್ತು ಹದಗೆಟ್ಟಿದೆ. ಮನೆಯೂಟ ಬಿಟ್ಟು ಅರ್ಧ ಬೆಂದಂತಿರುವ ಆಹಾರಭ್ಯಾಸ ನಮ್ಮನ್ನು ಸೋಮಾರಿಯನ್ನಾಗಿಸುತ್ತಿದೆ.
  ಆರೋಗ್ಯದ ಭಾಗ್ಯವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡರೆ ಉಳಿದಿರುವುದು ಯಾವುದೂ ನಮಗೆ ಸಿಗದಂತಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಿಗುವುದೆಲ್ಲವನ್ನು ಹೊಟ್ಟೆಗಿಳಿಸುವ ಹೊಸತನ

ಬೀದಿ ಪಾಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಆರೋಗ್ಯ ರಂಗ…

ಅದೊಂದು ಏಕಪಾತ್ರಾಭಿನಯದ ಸ್ಪರ್ಧಾ ವೇದಿಕೆ.ಸಾಮಾನ್ಯ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದ ಹೆಣ್ಣು ಮಗಳೊಬ್ಬಳು ಗೆಳತಿಯ ಒತ್ತಡ,ಒತ್ತಾಯಕ್ಕೆ ಮಣಿದು ಸಂಜೆ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಚೈನೀಸ್ ಫುಡ್ ಕಾರ್ನರ್ ಗೆ ತಲಪುವ ಸಂದರ್ಭದಿಂದ ಅಭಿನಯ ಆರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಎರಡು ಮೂರು ಗಂಟೆಗಳೊಳಗೆ ಹೋಟೇಲಿನ ವಿಶೇಷ ಭಕ್ಷ್ಯ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಒಂದೊಂದಾಗಿ ಹೊಟ್ಟೆಗಿಳಿಸುವ ಚಟ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತದೆ.

ಸಂಜೆ ಆರರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಮನೆಗೆ ತಲಪುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಹೆಣ್ಣುಮಗಳು ಒಂಭತ್ತು ಹತ್ತರ ತಡರಾತ್ರಿಯಲ್ಲದೆ ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಮನೆ ಮಂದಿಯನ್ನು ಸಮಾಧಾನಪಡಿಸಲು ಫಾಸ್ಟ್ ಫುಡ್ ಗಳ ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಪೊಟ್ಟಣವೂ ಜೊತೆಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದವು.

ಅಮ್ಮ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನ ಮನೆ ತಿಂಡಿಯನ್ನು ಮಾತ್ರವೇ ಇಷ್ಟ ಪಟ್ಟು ಮುಗಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಅವಳಿಗೆ ಹೊರಗಿನ ಆಹಾರ ರೀತಿಯು ಕ್ರಮೇಣವಾಗಿ ರಾತ್ರಿ ನಿದ್ದೆಯ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಕಾಡಿತು.ಆಸಿಡಿಟಿಗಾಗಿ ಔಷಧ ಆರಂಭಿಸಿದಳು. ಈ ನಡುವೆ ನಿತ್ರಾಣ ಮತ್ತು ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ನಿರಾಸಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆ ಕಂಡುಬಂತು. ಆದರೂ,ಸಂಧ್ಯಾ ಸಮಯದ ಫುಡ್ ಕಾರ್ನರ್ ಭೇಟಿಯನ್ನು ಬಿಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವುದನ್ನು ಏಕವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವು ಮನೋಜ್ಞವಾಗಿ ಅಭಿನಯಿಸುವುದು ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಿತ್ತು.

ಅದೊಂದು ತಡ ರಾತ್ರಿ ಉಂಟಾದ ಎದೆನೋವು ಆ ಮನೆಯ ಸಕಲ ಸಂಪತ್ತನ್ನೂ ಲೂಟಿ ಮಾಡಿತು. ಹಿರಿಯರು ಕಾಪಾಡಿಕೊಂಡು ಬಂದ ತರವಾಡನ್ನೇ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಬೇಕಾಯಿತು. ಕಿರಿಮಗಳ ಆರೋಗ್ಯದ ಸಂಪತ್ತಿಗಾಗಿ ಹಿರಿಯವಳ ಮದುವೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವನ್ನು ಮುಂದೂಡಬೇಕಾಯಿತು.
ಅದೆಲ್ಲಿಂದಲೋ ಹಾರಿ ಬಂದ ಹೃದ್ರೋಗ ತಜ್ಞರು,”ಇನ್ನು ಮುಂದೆ ನೀವು ಮನೆಯ ಆಹಾರವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೊರಗಿನ ತಿಂಡಿ ತಿನಸುಗಳನ್ನು ತಿನ್ನುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾ ಅಸಾಮಾನ್ಯ ಹಣದ ಗಂಟನ್ನು ಹೆಗಲಿಗೇರಿಸಿ ನಿರ್ಗಮಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಏಕಪಾತ್ರಾಭಿನಯಕ್ಕೆ ತೆರೆ ಬಿತ್ತು.

ತೀರ್ಪುದಾರರು ಒಂದು ಕ್ಷಣ ತಬ್ಬಿಬ್ಬಾದರು. ಪ್ರೇಕ್ಷಕರ ಕೈ ಚಪ್ಪಾಳೆಯು ಅವಳಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಹೆಚ್ಚು ಅಂಕ ಲಭಿಸುವಂತೆಯೂ ಮಾಡುವಲ್ಲಿಯೂ ಯಶಸ್ವಿಯಾಯಿತು.

ಶ್ರೀಮಂತವಾಗಿರಬೇಕು ಬೆಳಗ್ಗಿನ ಉಪಹಾರ,ಬಡವನಂತಿರಬೇಕು ರಾತ್ರಿಯ ಊಟೋಪಚಾರ ಎಂಬುವುದನ್ನು ಅದೆಲ್ಲಿಯೂ ಕೇಳಿದ,ಅದ್ಯಾರೋ ಹಿರಿತನ ಹೇಳಿದ ನೆನಪು ನಮಗಿದೆ. ಆದರೆ,ಕಾಲ ಬದಲಾದಂತೆ ಹವಾಮಾನ ವೈಪರೀತ್ಯಕ್ಕೆ ನಾವು ಕಾರಣರಾದಂತೆ ಜೀವನ ಶೈಲಿ ರೋಗಗಳು ನಮ್ಮನ್ನು ಆಳುತ್ತಿವೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಒಪ್ಪಲೇ ಬೇಕು. ದೈನಂದಿನ ಕೆಲಸ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಆರಂಭವಾಗುವ ಅನಾವಶ್ಯಕ ಒತ್ತಡಗಳಿಂದ ಆರಂಭಿಸಿ ನಿತ್ಯವೂ ತಡರಾತ್ರಿಯ ವರೆಗೆ ಮುಂದುವರಿಯುವ ಪಾರ್ಟಿಗಳಿಂದಾಗಿ ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಪತ್ತು ಕರಗುತ್ತಿದೆ. ಬಡವ,ಬಲ್ಲಿದ,
ಶ್ರೀಮಂತ ಮಧ್ಯಮ ವರ್ಗದವರಲ್ಲಿ ಜೀವನ ಶೈಲಿ ರೋಗಗಳು ನುಸುಳಿಕೊಂಡಿವೆ.

ಔಷಧಿ ಬಳಸದ ಮನೆಗಳಿಲ್ಲ. ಔಷಧಾಲಯವಿಲ್ಲದ ಊರುಗಳಿಲ್ಲ ಎಂಬಂತೆ ನಾವು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ.!

ಒಂದು ವರ್ಷದ ಪುಟ್ಟ ಕಂದನ ಬರ್ತ್ಡೇಯನ್ನು ಹೋಟೆಲ್,ಮಾಲ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಭ್ರಮಿಸುವುದಾದರೆ ಮನೆಯನ್ನು ಕೋಟಿಗಳಷ್ಟು ಖರ್ಚು ಮಾಡಿ ಕಟ್ಟುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿತ್ತೇ..?ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಪಾರ್ಟಿಗೆ ತೆರಳುವಾಗ ಮಕ್ಕಳು ಮತ್ತು ಯುವಕರ ಗುಂಪಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅವಕಾಶ ದೊರಕುತ್ತಿದ್ದು ಹಿರಿಯ ಜೀವ ಮನೆಯಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿದುಕೊಂಡು ಕೌಟುಂಬಿಕ ಒಡನಾಟವನ್ನು ಮರೆತು ಬಿಡುವಂತಹ ವಿದೇಶೀ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಮಾರು ಹೋಗುತ್ತಿದೇವೆ.

ಇಂತಹ ಹಲವು ಪ್ರಕರಣಗಳಿಂದ ನಾವಿಂದು ನಮ್ಮ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಗಳಿಸಿದ್ದೆಲ್ಲವನ್ನು ಆರೋಗ್ಯ ರಂಗಕ್ಕೆ ಧಾರೆ ಎರೆಯುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.ಹಲವು ರೋಗಗಳಿಗೆ ಓನ್ಲೈನ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿಯೂ ನಾವು ಹೆಸರು ಗಳಿಸಿದ್ದೇವೆ.
ಮನೆ ಮಠವನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆ ಫೀಸು ಭರಿಸಬೇಕಾದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಪರದಾಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಎಲ್ಲವೂ ನಮ್ಮಿಂದಲೇ.ನಾವು ಸೇವಿಸಿದ ಆಹಾರದಿಂದಲೇ…!

ಅತಿ ಹಿರಿಯರು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರಂತೆ,”ಕಡಿಮೆ ತಿನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ಜೀವಿಸು.”
ಆದರೆ ಇದೀಗ,ಧ್ಯೇಯ ಬಲಾಗಿದೆ. “ಹೆಚ್ಚು ತಿನ್ನು,ಬೇಗ ಬೇಗ ತಿನ್ನು ಮತ್ತು ಹಾಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಮಲಗಿಕೊಂಡೇ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಜೀವಿಸು”.

ಏನಂತೀರಿ ನೀವು..?

• ಬಣ್ಣವೂ…ಎಣ್ಣೆಯೂ…..
• ಕರಿದ ಮತ್ತು ರಂಗು ರಂಗಿನ ತಿಂಡಿಗಳಿಗೆ ಬಳಕೆದಾರರು ಹೆಚ್ಚು. ಅವುಗಳನ್ನು ಆಸ್ವಾದಿಸಿ ತಿನ್ನುತ್ತಾ ಸಮಯ ಕಳೆಯುವ ಯುವ ಜನಾಂಗವೊಂದು ಇದೀಗ ಸಿಧ್ಧಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ಆಹಾರ ಪಧ್ಧತಿಗೆ ತದ್ವಿರುಧ್ದವಾದದ್ದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಬಳಕೆಗೆ ಅನುಮತಿ ಇರದ ಹತ್ತು ಹಲವು ಹಾನಿಕಾರಕ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳಿಂದಾಗಿ ಹೊರಗಿನ ಆಹಾರ ವೈವಿಧ್ಯತೆ ಹೆಸರುಮಾಡಿದೆ.
• ಕುಳಿತು ತಿನ್ನಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲದಿರುವಾಗ ಪಾರ್ಸೆಲ್ ಅಥವಾ ಹೋಂ ಡೆಲಿವರಿಯು ನಮ್ಮೆಲ್ಲರನ್ನು ಸೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಂದು ವಿಶೇಷ ಸಂದರ್ಭಗಳು ಒ.ಕೆ.ಎನಿಸಿದರೂ ನಿತ್ಯವೂ ಅವುಗಳನ್ನೇ ಬಯಸುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಬಲಿಯಾದರೆ ಆರೋಗ್ಯ ಹದಗೆಡುವುದರಲ್ಲಿ ಸಂಶಯ ಬೇಡ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಒಡನಾಟದ ಕೊರತೆ,ಬರ್ತ್ ಡೇ ,ಮ್ಯಾರೀಜ್ ಡೇ ಮುಂತಾದ ಹಣ ಬಲದ,ದುಂದು ವೆಚ್ಚದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳೇ ನಮ್ಮನ್ನು ಸೋಲಿಸಿಬಿಡುತ್ತವೆ.
• ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಏನು ತಿನ್ನಬೇಕೆನ್ನುವ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ನಮಗಿದ್ದರೂ ಏನು ತಿನ್ನಬಾರದೆಂಬುವುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಗಟ್ಟಿ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಬೆಳೆಸಬೇಕಾಗಿರುವುದು ಇಂದಿನ ತುರ್ತು ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ.

• ಹಕ್ಕಿಗಳು ಎಷ್ಟಿವೆ,ಎಲ್ಲಿವೆ,ಹೇಗಿವೆ ಎಂಬ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ತಿಳಿಯಬೇಕಿದ್ದರೆ ಹಕ್ಕಿಗಣತಿ ನಡೆಯಬೇಕು.ಹಕ್ಕಿಗಳು ಕಡಿಮೆಯಾಗಲು ಕಾರಣವೇನು ಎಂಬುವುದನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಜನ ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಜೊತೆ ಸೇರಬೇಕು.ಸಾಮಾನ್ಯ ನಾಗರಿಕರೂ ಹಕ್ಕಿ ಪ್ರಪಂಚದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯುವುದರಿಂದ ಜೈವ ಸಂಪನ್ನತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಬಹುದು.

• ಪಕ್ಷಿಗಳ ಲೋಕದಲ್ಲಿ…ಪುಟಾಣಿ ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಕರೊಂದಿಗೆ ಲೇಖಕರು

ಮನೆಯಂಗಳದ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಗಣತಿ ಮಾಡೋಣ ಬನ್ನಿ….

ನಾಲ್ಕನೇ ತರಗತಿಯ ಪಕ್ಷಿಗಳ ಕೌತುಕ ಲೋಕ ಪಾಠದ ಸಂದರ್ಭವದು. “ನಮ್ಮನೆಗೂ ಬಂದಿತ್ತು ರಾಜ ಹಕ್ಕಿ” ಎಂದುತ್ತರಿಸಿದಳು ರೇವತಿ. ಉದ್ದ ಬಾಲದ,ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ,ಚಿಕ್ ಚಕ್ ರಾಗದ ದೇಶದ ಹತ್ತು ಸುಂದರ ಬಾನಾಡಿಯ ಪಟ್ಟ ದೊರೆತ ಒಂದು ಪಕ್ಷಿಯದು ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದಾಗ ತರಗತಿಯ ಮಕ್ಕಳೆಲ್ಲರು,”ಆ ಹಕ್ಕಿಯನ್ನು ನಮಗೂ ತೋರಿಸಿ” ಎಂದರು.

ಇದು ಸಕಾಲ. ನಮ್ಮನೆ ಆಸುಪಾಸಿಗೆ,ನಮ್ಮನೆ ಅಂಗಳಕ್ಕೆ,ಆ ಹಕ್ಕಿ ಪ್ರತಿ ದಿವಸ ಬರುತ್ತಿದೆ. ನಮ್ಮನೆ ಸಮೀಪದ ಮಾವು,ಹಲಸು,ಉಪ್ಪಳಿಗೆ,ಮರುವ ಮರಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಒಂದು ಬೇಟೆಗಾರ ಹಕ್ಕಿಯದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಇವತ್ತು ಸಂಜೆ ಶಾಲೆ ಬಿಟ್ಟು ಮನೆಗೆ ಹೋದ ಮೇಲೆ ನೀವು ಮಾಡಬೇಕಾದ ಮೊದಲ ಮನೆಕೆಲಸ ಯಾವುದೆಂದು ಗೊತ್ತಾಯಿತಲ್ಲಾ..? ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ. ಉತ್ತರ ನಿರೀಕ್ಷಿಸದೆ ಸುಮ್ಮನಾದೆ.!

• ಪಕ್ಷಿ ಗಣತಿಯ ಜೊತೆಗೆ ಬಾನಾಡಿಗಳ ಬದುಕನ್ನರಿಯೋಣ..

ಅಂದು ಅತ್ತೆ ಮನೆಗಾಗಿತ್ತು ನಮ್ಮ ಪ್ರವಾಸ. ಗದ್ದೆ ಬಳಿಯ ತೋಡೊಂದಕ್ಕೆ ಆಟಕ್ಕೆ ಹೊರಟ ಮಕ್ಕಳ ತಂಡದ ಜೊತೆ ಬೈನಾಕ್ಯುಲರ್ ಹಿಡಿದು ನಾನೂ ತೆರಳಿದ್ದೆ. ನೀರಾಟ ಮುಂದುವರಿಯಲು ಹುಡುಗನೊಬ್ಬ,”ನೋಡಿ ಅಲ್ಲೊಂದು ಮಿಂಚುಳ್ಳಿ” ಎಂದು ಬೊಬ್ಬಿಟ್ಟ. ಹರಿಯುವ ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಕುಣಿದಾಡುವ ಪುಟ್ಟ ಮೀನು ಮರಿಗಳನ್ನು ಸ್ವಾಹಾಃ ಮಾಡಲು ಹೊಂಚು ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದ ಪಕ್ಷಿಯೊಂದನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದ ಅವನಿಗೆ ಅದೊಂದು ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿ ಎಂಬುವುದು ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೌದು,ಸಾಮಾನ್ಯವಲ್ಲದ ಆದರೆ,ಅಪರೂಪಕ್ಕೊಮ್ಮೆ ನಮ್ಮ-ನಿಮ್ಮ ನಡುವೆ ಕಾಣಸಿಗುವ ಓರಿಯಂಟಲ್ ಡ್ವಾರ್ಫ್ ಮುಂಚುಳ್ಳಿಯಾಗಿತ್ತದು. ಸುರಸುಂದರ ರಂಗು ರಂಗಿನ ಮಿಂಚುಳ್ಳಿಯನ್ನು ಕಣ್ತುಂಬಿಸಿಕೊಂಡೆವು. ನೀರಾಟ ಸವಿಯಲು ಬಂದ ಪುಟಾಣಿ ಸೈನ್ಯ ಮಿಂಚುಳ್ಳಿಯ ಹೊಳೆಯುವ ಮೈ ಬಣ್ಣವನ್ನು ನೋಡಿ ಖುಷಿಪಟ್ಟದ್ದೇ ತಡ, ಶರವೇಗದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಿಂದದು ಕಣ್ಮರೆಯಾಯಿತು.

ಫೆಬ್ರವರಿ ಹದಿನಾಲ್ಕರಿಂದ ಹದಿನೇಳರವರೆಗಿನ ನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳು ವಿಶ್ವದಲ್ಲಿನ ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಿಯರ ಇಷ್ಟದ ದಿನಗಳು. ಮನೆಯಂಗಳಕ್ಕೆ ಆಗಮಿಸುವ ದೇಶ-ವಿದೇಶದ ಬಾನಾಡಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಅವುಗಳನ್ನು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ದಾಖಲಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಜನ ವಿಜ್ಞಾನದ ಭಾಗವಾಗಲು ತುದಿಕಾಲಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲುವವರೇ ಹೆಚ್ಚು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇದೀಗ ಬಹಳ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯನ್ನು ಪಡೆದಿರುವ ‘ಗ್ರೇಟ್ ಬ್ಯಾಕ್ ಯಾರ್ಡ್ ಬರ್ಡ್ ಕೌಂಟ್’ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮವು ಪಕ್ಷಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ತಂಡಗಳನ್ನೇ ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಮಕ್ಕಳು,ಯುವಜನರಲ್ಲದೆ ಹಿರಿಯರೂ ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರಪಂಚದ ವೈಶಿಷ್ಟ್ಯಗಳನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಹಾತೊರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುವುದನ್ನು ಕಳೆದ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ದಾಖಲೆಗಳು ಬಹಿರಂಗ ಪಡಿಸುತ್ತಿವೆ.

• ಪುಟಾಣಿ ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಕ ಕುಂಬಳೆ ಕಾರ್ಳೆಯ ಪ್ರಣವ್ ಶಿಬಿರವೊಂದರಲ್ಲಿ

ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಅಂಗವಾಗಿ ಮನೆಯ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತ ಸಂಚರಿಸುವ ಪಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಶಾಲಾ-ಕಾಲೇಜುಗಳ ಆವರಣದೊಳಗೆ ಕಂಡುಬರುವ ಬಾನಾಡಿಗಳನ್ನೂ ಸರ್ವೇ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಣೆಯಲ್ಲಿ ಅನುಭವಿ ಹಿರಿಯರು ನೇತೃತ್ವ ವಹಿಸಿದರೆ,ಕಿರಿಯರು ಆಸಕ್ತಿಯಿಂದ ಪಾಲ್ಗೊಂಡು ಪಕ್ಷಿ ಲೋಕದ ಅಚ್ಚರಿಗಳ ಬಗೆಗಿನ ಮಾಹಿತಿಗಳನ್ನು ಕಲೆಹಾಕುತ್ತಾರೆ.

ಕೇವಲ ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಣೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹಲವು ಅಧಿಕಾರಿಗಳ,ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ,ಅರಣ್ಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳ ಅಷ್ಟೇ ಏಕೆ ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಂತದ ಹಲವು ಸಮಾನ ಮನಸ್ಕ ಸಂಘ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ಜೊತೆ ಅನುಭವಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ವೇದಿಕೆ ನಮಗೊದಗಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ನಡುವೆ ಬರವಣಿಗೆ,ಫೋಟೋಗ್ರಫಿ, ವೀಡೀಯೋಗ್ರಫಿ,ಪ್ರವಾಸ ಮತ್ತು ಆಯಾ ಪ್ರದೇಶದ ಆಚಾರ ವಿಚಾರಗಳ ಕೊಡು ಕೊಳ್ಳುವಿಕೆಯ ರಂಗವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಣೆ.ಒಂದು ಕಲ್ಲಿಗೆ ಎರಡು ಹಕ್ಕಿ ಎಂಬಂತೆ…!

ಪಕ್ಷಿ ಸಂಕುಲದಿಂದ ಭೂಮಾತೆಗೆ ದೊರಕುವ ಅದೆಷ್ಟೋ ಪರೋಪಕಾರಗಳನ್ನು ನಾವಿಂದು ಮರೆತು ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಬೀಜ ಪ್ರಸಾರ ಹಾಗೂ ಕೀಟ ನಿಯಂತ್ರಣ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಪ್ರಮುಖ ಕೆಲಸವಾದರೆ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣದ ಅದೆಷ್ಟೋ ಪಾರಿಸರಿಕ ಸೇವೆಯನ್ನು ಬಾನಾಡಿಗಳು ನಮಗರಿವಿಲ್ಲದಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಾ ಇರುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಣೆ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಹವ್ಯಾಸ,ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಲಿ ಎಂಬುದೇ ಆಶಯ.

• ರಾಜಹಕ್ಕಿ (ಇಂಡಿಯನ್ ಪ್ಯಾರಾಡೈಸ್ ಫ್ಯೈ ಕ್ಯಾಚರ್)

ಬಾನಾಡಿಗಳ ಲೋಕದಲ್ಲಿ….

ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಚಿತ್ತಾರಿ ಅಳಿವೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಮತ್ತು ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೇರಿಕಾ ಭೂಖಂಡದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ನಗುವ ಗಲ್ ಎಂಬ ಅತ್ಯಪೂರ್ವ ವಲಸೆ ಹಕ್ಕಿಯೊಂದನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿಸಲಾಗಿತ್ತು. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಇದೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಕಂಡು ಬಂದ ಈ ಬಾನಾಡಿಯನ್ನು ಸಾವಿರಾರು ಸಮುದ್ರ ಕಾಗೆಗಳ ಗುಂಪುಗಳ ನಡುವಿನಿಂದ ಹೈಸ್ಕೂಲ್ ಇಂಗ್ಲೀಷ್ ಅಧ್ಯಾಪಕರೊಬ್ಬರ ಕ್ಯಾಮರಾ ಕಣ್ಣು ಸೆರೆ ಹಿಡಿದಿತ್ತು. ಈ ಮೂಲಕ ಭಾರತದ ಪಕ್ಷಿ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಹಕ್ಕಿಯೊಂದು ಸೇರ್ಪಡೆಗೊಂಡಿತು. ನಮ್ಮ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಕರು ವೀಕ್ಷಿಸಿದ ಬಾನಾಡಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ನಾಲ್ನೂರಕ್ಕೇರಿದ್ದು ಒಂದು ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಮೈಲಿಗಲ್ಲಾಗಿ ದಾಖಲಾಯಿತು.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಕರ ಸಂಖ್ಯೆ ಕ್ರಮೇಣ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಡಾ.ಸಲೀಂ ಆಲಿಯವರ ನೇತ್ರತ್ವದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದುಬಂದಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಣಾ ತಂಡವು ಬೋಂಬೆ ನ್ಯಾಚುರಲ್ ಹಿಸ್ಟರಿ ಸೊಸೈಟಿ ಹಾಗೂ ಕೇಂದ್ರ ಪರಿಸರ,ಹವಾಮಾನ ಬದಲಾವಣೆ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಗಳ ಮೇಲ್ನೋಟದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಹಕ್ಕಿ ಗಣತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ರಾಜ್ಯಗಳ ಅರಣ್ಯ ಸಮಿತಿಗಳು,ಪಂಚಾಯತ್ ಜೈವ ವೈವಿಧ್ಯ ಸಮಿತಿಗಳು ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಎಕ್ಕರೆಗಟ್ಟಲೆ ಭೂಮಿ ಹೊಂದಿರುವವರೂ ಪಕ್ಷಿ ಸರ್ವೇಗಳ‌ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ನೆಲದ ಜೈವ ಸಂಪನ್ನತೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬರ್ಡ್ ಕೌಂಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಪಕ್ಷಿ ನಿರೀಕ್ಷಕರೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಬಾಂಧವ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದೀಗ ನಾಲ್ಕು ದಿನಗಳ ಕಾಲ ನಡೆಯುವ ಮನೆಯಂಗಳದ ಹಕ್ಕಿ ಗಣತಿ ಹಾಗೂ ಶಾಲಾ-ಕಾಲೇಜು ಆವರಣದಲೊಳಗಿನ ಹಕ್ಕಿ ಗಣತಿಯ ಮೇಲ್ನೋಟವನ್ನು ಬರ್ಡ್ ಕೌಂಟ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯ ವಹಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಅಸನ,ವಸನ,ವಸತಿಗಾಗಿ ಮನುಷ್ಯ ಭೂಲೋಕವನ್ನು ಬರಿದುಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ನೆಲ-ಜಲ,ವನ-ಬನವನ್ನು ನಾಶಮಾಡುತ್ತಾ ಪಾಕೃತಿಕ ಸಂಪನ್ಮೂಲಗಳನ್ನು ತನ್ನ ಆಡಂಬರಕ್ಕೆ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದಾನೆ. ಆದರೆ,ವನ್ಯ ಮೃಗಗಳನ್ನು ಮರೆತುಬಿಟ್ಟು ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಸುಳಿಯಲ್ಲಿ ಸಿಲುಕಿಕೊಂಡಿದ್ದಾನೆ..

ಹಸಿವು ನೀಗಿಸಲಿರುವ ಓಟದಲ್ಲಿ…

ವಾನರ ಸೈನ್ಯ ನಾಡು ನೋಡಿದಾಗ…

ಹದಿಮೂರು ಮಂಗಗಳ ಗುಂಪು. ಬೆಳಗ್ಗೆ ಬಂದರೆ ಸಂಜೆ ಹಿಂತಿರುಗುವುದು. ಪಪ್ಪಾಯಿ,ಪೇರಳೆ ತಿಂದರೂ ಅಡ್ಡಿಯಿಲ್ಲ. ಸೀಯಾಳಗಳೂ ಖಾಲಿಯಾಗುತ್ತಿವೆ. ಒಂದೆರಡಲ್ಲ,ಕಳೆದ ಮೂರು ವಾರಗಳಿಂದ ಉಪಟಳ ತಪ್ಪಿದ್ದಲ್ಲ. ಮರದಿಂದ ಮನೆಯ ಮಾಡಿಗೆ ಹಾರುತ್ತಾ ಹಂಚುಗಳನ್ನೂ ಕೆಳಗೆ ಬೀಳಿಸಿವೆ. ಏನು ಮಾಡಲಿ.? ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವಿರಾ..?

ಸಹಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಹಾತೊರೆದ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಲು ಕಾಲಾವಕಾಶ ತೆಗೆದುಕೊಂಡೆ. ಕೃಷಿ ಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಬದುಕು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಬೇಕು. ಹಸಿವು ನೀಗಿಸಲು ಕಾಡು ಬಿಟ್ಟು ನಾಡು ಸುತ್ತುವ ಪ್ರಾಣಿಗಳನ್ನು ಪ್ರೀತಿಸಲೂ ಬೇಕು. ಹಾವು ಸಾಯದಂತೆಯೂ,ಕೋಲು ಮುರಿಯದಂತೆಯೂ ಮನುಷ್ಯ ವನ್ಯ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಘರ್ಷಕ್ಕೆ ವಿರಾಮ ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ..? ನೋಡೋಣ ಹೊತ್ತು ಕಳೆದು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವೆ ಎನ್ನುತ್ತಾ ಮಾತು ಮುಗಿಸಿದೆ.

ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಆಟ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಿತ್ತು. ಮಕ್ಕಳೆಲ್ಲರೂ,”ಮಂಗ,ಮಂಗ….ಒಂದಲ್ಲ..ಮತ್ತೊಂದು..” ನೋಡುವುದೇನು.? ಆರು ಸದಸ್ಯರನ್ನೊಳಗೊಂಡ ವಾನರರ ಸೈನ್ಯವೊಂದು ಮರದಿಂದ ಮರಕ್ಕೆ ಹಾರುತ್ತಾ ತಮ್ಮ ಆಟವನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದವು. ಇಬ್ಬರ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಣ್ಣುಗಳಿದ್ದವು. ಉಳಿದವರು ಹುಡುಕುತ್ತಿದ್ದರು.

“ಸರ್,ಇದೇ ರೀತಿಯ ಮಂಗಗಳ ಗುಂಪು ನಮ್ಮನೆಗೂ ಬಂದಿದ್ದವು. ಅಪ್ಪ ಬಟ್ಟಲು ಬಡಿದು ಶಬ್ದ ಮಾಡಿದರೂ ಅವುಗಳು ಕದಲಲಿಲ್ಲ. ಸೀಯಾಳ ಕುಡಿದ ನಂತರವೇ ನಮ್ಮ ತೋಟವನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋದವು” ಎಂದು ಅಯನ್ ಹೇಳಿದನು.

“ನಮ್ಮ ತೋಟಕ್ಕೆ ನಿತ್ಯವೂ ಬರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ,ನಮಗೇನೂ ತೊಂದರೆ ಮಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಮರದಲ್ಲಿ ಆಟವಾಡಿಕೊಂಡಿರುತ್ತವೆ.” ಎನ್ನುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಮುಂದಿಟ್ಟಳು ಅವನಿ.

ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ವಾನರ ಕುಟುಂಬಗಳು ನಾಡಿಗಿಳಿಯುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳ ಮೊದಲು ಒಂದೋ,ಎರಡೋ ಮಾತ್ರ ಕೆಲ ದಿನಗಳ ಪ್ರವಾಸಕ್ಕಾಗಿ ನಾಡಿನ ಸಂಪರ್ಕಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದವು. ಆದರೆ,ಇಂದು ಕುಟುಂಬ ಸಮೇತ,ಮರಿ-ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳ ಸೈನ್ಯದೊಂದಿಗೆ ನಾಡಿಗೆ ಆಗಮಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿರುವುದು ಕೃಷಿ ಕುಟುಂಬಗಳ ನಿದ್ದೆಗೆಡಿಸಿರುವುದಂತೂ ಸತ್ಯ.

ಹಲವು ಅಧ್ಯಯನ ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಕಾಡು ಬರಿದಾಗುತ್ತಿರುವುದು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬಂದಿದೆ. ಅನ್ಯದೇಶೀಯ ಸಸ್ಯ ಸಂಪತ್ತು ಕಾಡನ್ನು ಆವರಿಸಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಕಾಲಗಳಲ್ಲಿ ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ನೀರಝರಿಗಳು ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿವೆ. ನಿರಂತರ ಹಣ್ಣುಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ಮರಗಳಿಗೆ ಕೊಡಲಿ ಏಟು ಬಿದ್ದದೆ. ಕೋರ್ ಜೋನ್,ಬಫರ್ ಜೋನ್ ಮುಂತಾದ ವಿಭಜನೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಮನುಷ್ಯನ ಹಸ್ತಕ್ಷೇಪ ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಹೊಟ್ಟೆಗೆ ಆಹಾರ ಸಿಗದಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಜೆ.ಸಿ.ಬಿ,ಬುಲ್ಡೋಜರ್ ಗಳ ಕಂಪನಕ್ಕೆ ಸ್ವಚ್ಛಂದವಾಗಿ ವಿಹರಿಸುತ್ತಾ ತಮ್ಮ ಪಾಡಿಗೆ ತಾವಿರುತ್ತಿದ್ದ ಪ್ರಾಣಿ ಸಂಕುಲದ ಆರೋಗ್ಯ ಹದಗೆಟ್ಟಿದೆ.

ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ವೇಗದಲ್ಲಿ ಮನುಷ್ಯ ವರ್ಗದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳಿಗಾಗಿ ಕಾಡು ಸಾಯುತ್ತಿದೆ. ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಹೆಚ್ಚಳದಿಂದಾಗಿ,ವಾಹನ ದಟ್ಟಣೆ ಮುಂದುವರಿದು ಎಷ್ಟು ಅಗಲವಾದರೂ ಸಾಕಾಗದ ರಸ್ತೆ ಜಾಲ ಕಾಡೊಳಗೆ ಹೊಕ್ಕು ಆವಾಸ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬುಡ ಮೇಲುಗೊಳಿಸಿದೆ. ಆಹಾರ-ನೀರು ಕಾಡೊಳಗೆ ಸಿಗದಿರುವಾಗ ಕಾಡು ನಾಡಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ತಿಳಿಯದೆ ಮಾತು ಬಾರದ ಮೃಗಗಳೂ ಓಟ ಮುಂದುವರಿಸುತ್ತಿವೆ. ಗ್ರಾಮಗಳಿಗೂ,ಪಟ್ಟಣಗಳಿಗೂ ಗುಳೇ ಹೊರಡುತ್ತಿವೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ,ಮಾನವ ರಾಶಿ ಕಾಡಿನೊಳ ಹೊಕ್ಕರೆ,ಕಾಡುವಾಸಿಗಳು ನಾಡಿಗಲ್ಲದೆ ಇನ್ನೆಲ್ಲಿಗೆ ಹೋದಾವು ಹೇಳಿ..? ಮನುಕುಲ ಚಂದ್ರನಲ್ಲಿಗೆ ಹೋದರೂ ಬುಧ್ದಿ ಕಲಿಯಲಿಲ್ಲವಲ್ಲವೇ…?

• ವನದ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಸುಧಾರಿಸಬೇಡವೇ..?

ಮನೆಗೊಂದು ಮರ,ಊರಿಗೊಂದು ವನ ಹಿರಿಯರ ಹಿತನುಡಿಗಳು ಎಷ್ಟು ಅರ್ಥಪೂರ್ಣವಲ್ಲವೇ..? ಆದರೆ,ಮನೆ-ಮಠ,ರಸ್ತೆ-ರಿಸೋರ್ಟ್ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಮನೆಯ ಮರವೂ ಊರಿನ ವನ-ಬನವೂ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿವೆ. ಕಾಡಂಚಿನಲ್ಲಿ ನಳ ನಳಿಸುತ್ತಿದ್ದ ವನ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಡು ಪ್ರಾಣಿಗಳು ಸ್ವಛ್ಚಂಧವಾಗಿ ವಿಹರಿಸುವ ಕಾಲವೊಂದಿತ್ತು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಅವುಗಳು ಎಂದಿಗೂ ಊರಿನ ಕೃಷಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ ನುಗ್ಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಸಾಕಷ್ಟು ಆಹಾರ,ನೀರು ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಒಂದು ವೇಳೆ ಕಡಿಮೆಯಾದರೂ ಹತ್ತಿರದ ಕಾಡೊಳಗೆ ನಿರ್ಭಯವಾಗಿ ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತಿದ್ದವು. ಅದಕ್ಕಿರುವ ದಾರಿಯೂ ಅವರಿಗೆ ಸುಲಭವಾಗಿ ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು.

ಆದರೆ,ಇಂದು ದಾರಿಯೇ ಇಲ್ಲದಾಗಿದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ದಾರಿ ದೊರಕಿ ಅದೆಷ್ಟು ಅಲೆದಾಡಿದರೂ ಕಾಡು ಸಿಗದಂತಾಗಿದೆ.! ಸಿಕ್ಕಿದರೂ ಕಾಡು ಬರಿದಾಗಿದೆ,ಕಾಡು ನಾಡಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗಿದೆ.

ನಾಡಂಚಿನ ಕಾಡನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಬಿಡಿ. ಈವಾಗ ಒಂದು ಕಾಡಿನಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಕಾಡಿಗಿರುವ ಸಂಪರ್ಕ ಕೊಂಡಿ ಕಳಚಿಕೊಂಡಿದೆ. ಕಾಡುಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕಗೊಂಡಿವೆ. ಆ ಸಣ್ಣ ತುಂಡು ಕಾಡಿನೊಳಗೆ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬರಿದಾಗಿದೆ. ಇದ್ದರೂ ಮಾನವನ ಬಳಕೆಗಾಗಿ ನದಿ ತಿರುಗಿಸುವಿಕೆ,ಅಣೆ ಕಟ್ಟು ನಿರ್ಮಾಣ,ರಸ್ತೆ ರೈಲು ಯೋಜನೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಕಾಡೊಳಗಿನ ಜೈವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬುಡಮೇಲಾಗಿದೆ.

ಹಾವಿನ ಕಡಿತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದವರಿಗೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾದ ತುರ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಲಭಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.ಮೂಢನಂಬಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗದೆ ಸಮಯ ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡದೆ ಪ್ರತಿ ವಿಷ ನೀಡುವ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ತಲುಪಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.ಹಾವು ಕಡಿತದ ಪ್ರಕರಣಗಳು ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದ್ದು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವ ಕೇಂದ್ರಗಳೂ ಸರ್ವ ಸನ್ನಧ್ಧವಾಗಬೇಕಾದ್ದೂ ಇಂದಿನ ಅಗತ್ಯವಾಗಿದೆ.

ಕಚ್ಚಿದ ಹಾವು ಯಾವುದೇ ಇರಲಿ,
ಕೂಡಲೇ ಅಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ತೆರಳಿ….

ತಮ್ಮನ ಕಾಲಿಗೆ ಹಾವು ಕಚ್ಚಿದೆ.ಹಾವು ಉದ್ದವಾಗಿ ಹಳದಿ ಬಣ್ಣದಲ್ಲಿತ್ತಂತೆ.ರಕ್ತ ಬಂದಿದೆ.ಆದರೆ ಗಾಯ ಕಾಣ್ತಾ ಇಲ್ಲ.ಕೇರೆ ಹಾವೆಂದು ಅವನು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದಾನೆ.ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ಹೊರಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ.ಯಾವ ಹೋಸ್ಪಿಟಲ್ ಒಳ್ಳೆಯದು ಸರ್..?

ಸೂರ್ಯ ಮುಳುಗುತ್ತಿದ್ದ.ಆರುವರೆ ಗಂಟೆಯ ಅಣ್ಣನ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಭೇಷ್ ಎಂದೆ.ವಿಷ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಅಗತ್ಯದ ಎಲ್ಲಾ ಸೌಲಭ್ಯವೂ ಇಪ್ಪತ್ತನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆಯೂ ಸಿಗುವ,ನಿಮಗೆ ನೆರೆಯ ಕೇರ್ ವೆಲ್ ಹೋಸ್ಪಿಟಲ್ ಗೆ ಧೈರ್ಯವಾಗಿ ಹೋಗಿ.ಹಾವು ಕಡಿತದ ಬಗ್ಗೆ ಫೋನ್ ಮೂಲಕ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುವ.ತಮ್ಮನೊಂದಿಗ ಧನಾತ್ಮಕ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡುತ್ತಾ ಪ್ರಯಾಣ ಮುಂದುವರಿಸಿ ಎನ್ನುತ್ತಾ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆಗೆ ವಿರಾಮ ನೀಡಿದೆ.

ತಿಂಗಳುಗಳ ಮೊದಲು ಆ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ‘ಹಾವು-ನಾವು’ ತರಗತಿ ಜರಗಿತ್ತು.ಹೊತ್ತು ಮುಳುಗುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಬೆಳಕಿಲ್ಲದೆ ಸಂಚರಿಸಬಾರದು,ಎಷ್ಟು ದೂರ ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ದೂರದಿಂದ ಹಾವನ್ನು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆ ಇಲ್ಲ,ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ತರಬೇತಿ ಸಿಗದೆ,ವಿಷ ಹಾಗೂ ವಿಷ ಇಲ್ಲದ ಹಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿಯದೆ ಹಾವು ಹಿಡಿಯುವ ಆಘಾತಕಾರಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗಬಾರದು,ಹಾವು ಯಾವುದೇ ಇರಲಿ ಅದನ್ನು ನಾಶ ಮಾಡುವುದು ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಪರಿಹಾರ ಅಲ್ಲ,ವಿಷ ನೀಡದೆ ಕಚ್ಚುವ ಒಣ ಕಡಿತ,ವಿಷ ನೀಡಿ ಕಚ್ಚುವ ಒರಿಜಿನಲ್ ಕಡಿತ ಹೀಗೆ ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲೂ ಹಾವು ಕಚ್ಚುತ್ತದೆ.ಹಾವಿಗೆ ವಿಷ ಎಂಬುವುದು ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಕಚ್ಚಿ ಸಾಯಿಸಲು ಅಲ್ಲ.ತಿಂದದ್ದನ್ನು ಜೀರ್ಣಿಸಲು ಹಾವಿಗೆ ವಿಷ ಅಗತ್ಯ.ಜಡೆ ಎತ್ತಿ ಕಚ್ಚದಿದ್ದರೂ ವಿಷವನ್ನು ನೀಡಲು ನಾಗನಿಗೆ ಸಾಧ್ಯ.ಹೀಗೆ ಹತ್ತು ಹಲವಾರು ಸಾಮಾನ್ಯ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಲಾಯಿತು.

ಅದೇ ಶಾಲೆಯ ಮುಖ್ಯೋಪಾಧ್ಯಾಯರ ಸಂಧ್ಯಾ ಸಮಯದ ಕರೆಯೊಂದು ಚಿಂತಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿತು.ಹಾವು ಕಡಿತದ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವಾರು ಸಂಶಯಗಳಿಗೆ ಎಡೆ ಮಾಡಿತು.

ಸಂಜೆ ನಾಲ್ಕೂವರೆಗೆ ಮನೆಯ ಹಿಂಬದಿಯ ತೆಂಗಿನ ಮರದ ಬುಡದಲ್ಲಿ ಹಾವು ಕಚ್ಚಿತ್ತು.ವ್ಯಕ್ತಿಯನ್ನು ಹತ್ತು ನಿಮಿಷದೊಳಗೆ ಹತ್ತಿರದ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ತಲುಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು.ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಮನೆ ಮಾತಾಗಿರುವ ಆ ಹೋಸ್ಪಿಟಲ್ ಗೆ ತೆರಳಿ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನ ಆರಂಭಿಸಲಾಗಿತ್ತು.ರಕ್ತ ಪರೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸಲಾಯಿತು.ಆದರೆ,ಒಂದೂ ಕಾಲು ಗಂಟೆ ಕಳೆದ ನಂತರ ಮಂಗಳೂರಿಗೆ ಶಿಪ್ಟ್ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಅಧಿಕೃತರ ಮಾತುಗಳು ಸಂದೇಹಕ್ಕೆಡೆ ಮಾಡಿದೆ.ವೆಂಟಿಲೇಟರ್ ಇಲ್ಲದೆ ಹೇಗಪ್ಪಾ ಇವರು ವಿಷದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವರು.?

ನಮ್ಮನೆಗೆ ನಿತ್ಯ ಕೂಲಿ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಬರುವ ಅವರದ್ದು ಮುಗ್ದ ಸ್ವಭಾವ.ಸರ್,ಮಂಗಳೂರಿನ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ತುರ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುವಿರಾ.?

ಮಾತು ಮುಗಿಸಿದ ನಿಮುಷಗಳೆಡೆಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ರಿಂಗಣಿಸಿತು ಫೋನ್.”ಮಂಗಳೂರಿಗೆ ತಲಪುವ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಮಾತು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರಂತೆ”ಎಂಬ ಸಂದೇಶ ರವಾನೆಯಾಯಿತು.

ಗೋಲ್ಡನ್ ಹವರ್ ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಹಾವು ಕಚ್ಚಿದ ಒಂದು ಗಂಟೆಯ ಒಳಗೆ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ತಲುಪಿದರೂ ಜೀವ ರಕ್ಷಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ್ದು ವಿಧಿಯ ಲೀಲೆ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಹೇಳಬಹುದು.ಆದರೆ,ಇಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಕುಂದು ಕೊರೆತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಆರೋಗ್ಯ ಮತ್ತು ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆ ಮುತುವರ್ಜಿ ವಹಿಸಬೇಕಿದೆ.ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರಿಗೆ ಉಂಟಾಗುವ ಹಾವು ಕಡಿತದ ಬಗ್ಗೆ ಹಾಗೂ ನೀಡಬೇಕಾದ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ವಿಧಾನದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಿವಿನ ಆಂದೋಲನವನ್ನು ಅಗತ್ಯವಾಗಿ ಕೈಗೊಳ್ಳುವಲ್ಲಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮುಂದಾಗಬೇಕಿದೆ.

ಹಾವು ಕಚ್ಚಿದ ಕೂಡಲೇ ನಾವು….

1. – ಸಮಯ ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡದೆ ಎಷ್ಟು ಬೇಗ ಸಾಧ್ಯವೋ ಅಷ್ಟು ವೇಗವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಪ್ರತಿ ವಿಷ ಲಭ್ಯವಾಗಿರುವ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ತೆರಳಬೇಕು.
   – ನಮಗೆ ಹತ್ತಿರದ ಆಂಟಿ ವೆನಮ್ ನೀಡುವ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಕೇಂದ್ರಗಳ ಸಂಪರ್ಕ ಸಂಖ್ಯೆ ಜೊತೆಗಿದ್ದು ಹಾವು ಕಡಿತ ಸಂಭವಿಸಿದ ಕೂಡಲೇ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ವಿವರ ತಿಳಿಸುವುದು ಉತ್ತಮ.
   – ಕಚ್ಚಿದ ಹಾವು ಯಾವುದೆಂದು ಪರಿಚಯವಿದ್ದರೆ ಒ.ಕೆ.ಆದರೆ,ಕಚ್ಚಿದ ಹಾವನ್ನು ಜೀವಂತವಾಗಿಯೋ,ಸಾಯಿಸಿಯೋ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಬೇಕಾದ ಯಾವುದೇ ಅವಶ್ಯಕತೆ ಇಲ್ಲ.
   – ಯಾವುದೇ ವಿಷದ ಹಾವು ಕಚ್ಚಿದರೂ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ನೀಡುವ ಪ್ರತಿ ವಿಷ ಒಂದೇ ಆಗಿರುವ ಕಾರಣ ಕಚ್ಚಿದ ಹಾವನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಸಮಯ ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡುವ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿಲ್ಲ.
   – ಪ್ರತಿ ವಿಷ ನೀಡುವ ವೈದ್ಯರ ಉಪಸ್ಥಿತಿ, ವೆಂಟಿಲೇಷನ್ ಸೌಲಭ್ಯ,ಐ.ಸಿ.ಯು ಮೊದಲಾದ ತುರ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಘಟಕಗಳು ಇಲ್ಲದಿರುವ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗೆ ತೆರಳಬಾರದು.
   – ಪ್ರಥಮ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಎಂದು ಅವರಿವರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳಿಕೊಂಡು ಸಮಯ ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡಬಾರದು.
   – ಹಾವು ಕಚ್ಚಿದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಧೈರ್ಯ ತುಂಬುವ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡಬೇಕು.
   – ಯಾವುದೇ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಹಳ್ಳಿ ವೈದ್ಯರ,ತಾನು ವಿಷದ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವವ ಎಂದು ಸ್ವಯಂ ಘೋಷಿಸಿದ ಮತ್ತು ಸರಕಾರೀ ದಾಖಲೆ ಪತ್ರಗಳಿಲ್ಲದ ವೈದ್ಯರಲ್ಲಿಗೆ ವಿಷದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ಹೋಗಲೇಬಾರದು.
   – ಸಾಧ್ಯವಾಡಿತದ ಬಗ್ಗೆ ಅರಣ್ಯ ಇಲಾಖೆಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡ ಬಹುದು.
   – ಪರಿಸರದ ಅಂಗೀಕೃತ ಹಾವು ಸಂರಕ್ಷಕರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿಕೊಂಡು ಅವರ ಸೇವೆಯನ್ನೂ ಪಡೆಯಬಹುದು.

ಪಾರಿವಾಳಗಳಿಗೆ ಕಾಳು ನೀಡುವ ಮತ್ತು ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಪಾರಿವಾಳಗಳನ್ನು ಸಾಕುವ ಹಕ್ಕಿ ಮಿತ್ರರೇ,ಸ್ವಲ್ಪ ಇತ್ತ ಗಮನ ಹರಿಸುವಿರಾ.? ವಿಭಿನ್ನ ರೂಪಗಳಿಂದ ಸುಂದರವಾಗಿ ಕಾಣುವ ಸಾಕು ಪಾರಿವಾಳಗಳಲ್ಲದೆ ಆಹಾರ ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ನಮ್ಮನೆ ಅಂಗಳಕ್ಕೆ ಬರುವ ಸಾಮಾನ್ಯವಾದ ಪಾರಿವಾಳಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಹಲವು.ಮಕ್ಕಳು ಹಾಗೂ ವೃಧ್ಧರಿರುವ ಮನೆಗಳ ಸುತ್ತ ಪಾರಿವಾಳಗಳು ಹಾರದಿದ್ದರೆ ಒಳಿತು..!!

ಕಬೂತ್ತರ್ ಜಾ..ಜಾ..ಜಾ…

“ಕಾಗೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಈವಾಗ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ.ಪಾರಿವಾಳಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ.ಅಲ್ವಾ ಸರ್.?”
‘ಹೌದು’ಎಂದು ಪೇಟೆಯ ದಾರಿ ಬದಿ ವ್ಯಾಪಾರಿಯ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ಉತ್ತರಿಸಿದೆ.

“ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಭಾಂಗಣವನ್ನು ಶುಚಿಯಾಗಿರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟಕರವಾಗಿದೆ.ಪಾರಿವಾಳಗಳು ಹಿಕ್ಕೆ ಹಾಕುವುದು,ಅವುಗಳು ಗೂಡುಕಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುವುದು ನಮಗೆ ಅತೀವ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತಿವೆ.ಒಮ್ಮೆ ಬಂದು,ಅವುಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಹೋದರೆ ಚೆನ್ನಾಗಿತ್ತು” ಎಂಬ ಮುಖ್ಯೋಪಾಧ್ಯಾಯಿನಿಯವರ ಕಳಕಳಿಗೆ ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯ ವಿವರಣೆ ನೀಡಬೇಕಾಯಿತು.ಯಾಕೆ ಪಾರಿವಾಳಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಶಾಲೆಯ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಮನದಟ್ಟುಮಾಡಿಕೊಡಲು ಅವರೊಡನೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೋರಾಟವೇ ನಡೆಸಬೇಕಾಯಿತು.

“ನಾನು ನಿತ್ಯವೂ ಅರ್ಧ ಕಿಲೋ ಗೋಧಿಯನ್ನು ಪಾರಿವಾಳಗಳಿಗೆ ದಾನವಾಗಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.ನಿಮ್ಮ ಕ್ಯಾಮರಾ ತಕೊಂಡು ಬೆಳಗ್ಗೊಮ್ಮೆ ಬಂದರೆ ಸಾಕು.ಚೆನ್ನಾಗಿ ವೀಡಿಯೋಗ್ರಫಿ,ಫೋಟೋಗ್ರಫಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು”. ಪರಿಚಯದ ಹೋಟೆಲ್ ಮಾಲಕರೊಬ್ಬರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕಿ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಮುಂದಿರಿಸಿದರು.ಅವರಿಗೆ ಪಾರಿವಾಳಗಳ ಬಗ್ಗೆ,ಅವುಗಳಿಂದ ಮನುಷ್ಯರಿಗಿರುವ ತೊಂದರೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪಾಠಮಾಡಿದೆ.ಸಂತೋಷದಿಂದ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡ ಆ ಪಕ್ಷಿ ಪ್ರೇಮಿ ‘ಕಾಳು ಹಾಕುವ’ ಕಾಯಕವನ್ನು ಅಂದಿನಿಂದಲೇ ನಿಲ್ಲಿಸಿಬಿಟ್ಟರು.!

ವಿದೇಶದಿಂದ ಬಂದು ಭಾರತೀಯ ಪಕ್ಷಿಯಾದ ಪಾರಿವಾಳ (Rock Pigeon)

ಇದೀಗ ನಮ್ಮೂರಲ್ಲಿ ಗುಂಪು ಗುಂಪಾಗಿ ಕಾಣ ಸಿಗುವ ಪಾರಿವಾಳಗಳು(Rock Pigeon)ವಿದೇಶೀ ಹಕ್ಕಿಗಳು.ಅದೆಷ್ಟೋ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಲವ್ ಬರ್ಡ್ಸ್ ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು,ವ್ಯಾಪಾರೀಕರಣದ ಉದ್ದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಬಂದವುಗಳು.ಪಂಜರದಿಂದ ಪಲಾಯನಗೈದು,ಮಹಡಿಗಳ ಸಂದುಗಳಲ್ಲಿ ಮೊಟ್ಟೆ ಇಟ್ಟು,ಸಂತಾನ ವೃಧ್ಧಿಸಿದ ಪಾರಿವಾಳಗಳು ಇದೀಗ ಭಾರತದ ಹಕ್ಕಿ ಪ್ರಪಂಚಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಭಾರತೀಯರಿಗೂ ಮಾರಕವಾಗಿ ಪರಿಣಮಿಸಿವೆ.

ಹೌದು,ನಮ್ಮೂರ ಸ್ವಂತ ಪಾರಿವಾಳಗಳೆಂದರೆ ಅರಿಪುದ,ಅಂಬಲ ಪ್ರಾವ್ ಎಂದು ಆಡುಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಕರೆಯವ ಚೋರೆ ಹಕ್ಕಿ(Spotted Dove).ಅವುಗಳು ನಮ್ಮ ನಿಮ್ಮ ಅಂಗಳಗಳಲ್ಲಿ ಧಾರಾಳವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುವ ಕಾಲವೊಂದಿತ್ತು.ಬುಲ್ ಬುಲ್,ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ,ಮೈನಾ,ಜೇನು ಹಕ್ಕಿ ಮೊದಲಾದ ನಮ್ಮೂರಿನ ಹಕ್ಕಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಸಂಬಂಧವನ್ನು ಅವುಗಳು ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದವು.ಆದರೆ ಯಾವಾಗ ವಿದೇಶೀ ಪಾರಿವಾಳಗಳ ಆಗಮನವಾಯಿತೋ ಅಂದಿನಿಂದ ಹುಡುಕಿದರೂ ಸಿಗದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅರಿಪುದಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗತೊಡಗಿದವು.!

ಹೌದು,ವಿದೇಶೀ ಪಾರಿವಾಳಗಳು ಯಾವಾಗ ಸ್ವದೇಶೀಯವಾಗಿ ಬದಲಾದವೂ ಅಂದಿನಿಂದ ನಮ್ಮೂರ ಸ್ವಂತ ಚೋರೆ ಹಕ್ಕಿಗಳ ಮೇಲೆ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ಆರಂಭವಾಯಿತು.ಹೆಚ್ಚು ತಿನ್ನುವ ಪಾರಿವಾಳಗಳು ಅರಿಪುದಗಳ ಆಹಾರವನ್ನು ಕಸಿದುಕೊಂಡವು.ಬಯಲು,ಗದ್ದೆ,ಮನೆಯಂಗಳಗಳಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದಿರುವ ಆಹಾರದ ಚೂರುಗಳನ್ನು ಹೆಕ್ಕಿ ತಿನ್ನಲು ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಚೋರೆಹಕ್ಕಿಗಳನ್ನು ಹೊಡೆದೋಡಿಸುವ ಕ್ರೂರ ಸ್ವಭಾವದ ಪಾರಿವಾಳಗಳು ಮಕ್ಕಳಿಗೂ,ವೃದ್ಧರಿಗೂ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾದವು.

ಭಾರತದ ಸ್ವಂತ ಹಕ್ಕಿ ಅರಿಪುದ (ಚೋರೆ ಹಕ್ಕಿ -Spotted Dove)

ಮುಂಬಯಿ ಮಹಾನಗರದಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಪುಣೆ ನಗರಸಭೆಯ ಪರಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಪಾರಿವಾಳಗಳಿಗೆ ಕಾಳು ಹಾಕುವಂತಿಲ್ಲ.ಪಾರಿವಾಳಗಳಿಗೆ ತಿಂಡಿಯನ್ನು ನೀಡುವುದೂ ಶಿಕ್ಷಾರ್ಹ ಅಪರಾಧವಾಗಿದೆ.ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬರಿಗೆ ಐನೂರು ರೂಪಾಯಿಗಳ ದಂಡ ವಿಧಿಸಬಹುದು ಎಂಬುವುದು ಮುಂಬೈ ಹೈಕೋರ್ಟಿನ ತೀರ್ಪು.

ಎತ್ತರದ ಮಹಡಿಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವವರು ತಮ್ಮ ಕೋಣೆಯ ಬಾಲ್ಕನಿಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರಿವಾಳಗಳಿಗೆ ಆಹಾರ ನೀಡುವಂತಿಲ್ಲ.ಫ್ಲ್ಯಾಟಿನ ಇತರ ನಿವಾಸಿಗಳಿಗೆ ಅದು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುವುದು ದೇಶದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮತ್ತೊಂದು ತೀರ್ಪು.

ಪಾರಿವಾಳಗಳಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ವಿವಿಧ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಮೆಟ್ಟಿಲೇರಿದ ಹಲವು ನಿದರ್ಶನಗಳಲ್ಲಿ ಇವೆರಡು ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿವೆ.ನ್ಯಾಯ ದೇವತೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಎಲ್ಲಾ ಕೇಸ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರಿವಾಳಗಳ ಪರವಾಗಿ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿಲ್ಲ.ಅದಕ್ಕೆ ಕಾರಣಗಳು ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿಯೇ ದೃಡೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ.ಆದ್ದರಿಂದ ಪಾರಿವಾಳಗಳನ್ನು ಆದಷ್ಟು ದೂರ ಮಾಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ಸ್ವದೇಶಿ ಪಕ್ಷಿವರ್ಗಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸಲೂ,ಚೈವ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲೂ ನಮ್ಮಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿದೆ.

ಪಾರಿವಾಳಗಳೊಂದಿಗೆ…

• – ಪಾರಿವಾಳಗಳ ಹಿಕ್ಕೆಯಲ್ಲಿರುವ ಯೂರಿಕ್ ಏಸಿಡ್,ನೈಟ್ರಜನ್ ಮುಂತಾದ ರಾಸಾಯನಿಕಗಳೇ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಮೂಲ ಕಾರಣ.ಇದು ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಅಲರ್ಜಿ ಹಾಗೂ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ.
• – ಪಾರಿವಾಳಗಳ ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟ ಗರಿಗಳೂ ಆಗಾಗ ಉದುರುತ್ತಿರುತ್ತವೆ‌.ಇವುಗಳು ಮನೆಯಂಗಳದ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಹಾರಾಡಿಕೊಂಡಿರುವುದು ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.
• -ಗಿಡ ಮರಗಳನ್ನು ಆಶ್ರಯಿಸದೆ ಗೋಡೆಗಳ ಬಿರುಕುಗಳು,ಮಹಡಿ,ಮಾಡುಗಳ ಎಡೆಯಲ್ಲಿ ಇವುಗಳು ಗೂಡುಕಟ್ಟುವುದರಿಂದ ವಸತಿ ಸಮುಚ್ಚಯದಲ್ಲಿ ಶುಚಿತ್ವವನ್ನು ಪಾಲಿಸಲು ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
• -ಪೇಟೆ ಪಟ್ಟಣಗಳಲ್ಲಿ ಪಾರಿವಾಳಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಾದರೆ ಸ್ವದೇಶಿ ಹಕ್ಕಿಗಳಾದ ಗುಬ್ಬಚ್ಚಿ,ಕಾಗೆ,ಮೈನ ಮೊದಲಾದವುಗಳ ಸ್ವಚ್ಛಂದ ಹಾರಾಟಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವಿಲ್ಲದಂತಾಗುತ್ತದೆ.
• -ಮನುಷ್ಯರೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿ ಕೊಂಡು ಬಾಳುವ ಗುಣ ಪಾರಿವಾಳಗಳಿಗಿದೆ.ಇದು ಅವುಗಳಿಗೆ ನಿತ್ಯವೂ ಆಹಾರ ನೀಡುವಂತೆ ಮನುಷ್ಯನನ್ನು ಪ್ರೇರೇಪಿಸುತ್ತದೆ.ಸುಲಭವಾಗಿ ಆಹಾರ ಸಿಗುವಲ್ಲಿ ಅವುಗಳು ಬೀಡು ಬಿಡುತ್ತವೆ.

ಶುಚಿತ್ವದ ಮಹತ್ಕಾರ್ಯದ ಜೊತೆಗೆ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚದಿದ್ದರೆ ಸಮಾಧಾನವೇ ಸಿಕ್ಕದಂತಾಗಿದೆ.ಮಾಲಿನ್ಯ ಸಂಗ್ರಹವನ್ನು ಬೂದಿ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ನಿದ್ದೆಯೇ ಬರದಂತಾಗಿದೆ.ಉಸಿರಾಟದ ಶುಧ್ಧವಾಯುವನ್ನು ಮಲಿನ ಮಾಡುತ್ತೇವೆ ಎಂಬುವುದು ತಿಳಿದಿದ್ದರೂ ಉರಿಸುವುದೇ ನಮ್ಮ ಕಾಯಕವಾಗಿದೆ.!

ಸ್ವಚ್ಛತೆ ಮಾಡೋಣ ಆದರೆ,ಪ್ಲೀಸ್ ಉರಿಸದಿರೋಣ..

ಶಾಲೆಯಿಂದ ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತಿದ್ದೆ.ಮನೆಗೆ ತಲಪುವ ಅನತಿ ದೂರದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯದ ಹುಡುಗನೊಬ್ಬ ಹಸಿ ಮಡಲನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಬೆಂಕಿ ನಂದಿಸುತ್ತಿದ್ದ.ಬೈಕ್ ನಿಲ್ಲಿಸಿದೆ.”ಬೆಂಕಿ ಕೊಟ್ಟದ್ದು ಯಾರು?” ಎಂದು ಕೇಳಲು ‘ನಾನೇ’ಎಂದ.ಯಾಕೆ? ಎಂದು ಮರುಪ್ರಶ್ನಿಸಿದೆ.’ಸುಮ್ಮನೆ’ಎಂಬ ಉತ್ತರ ಬಂತು.”ಗಿಡಗಂಟಿಗಳಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ಕೊಟ್ಟು ನಿನಗೇನು ಲಭಿಸಿತು ಲಾಭ? ನೋಡು ಆ ದಟ್ಟವಾದ ಹೊಗೆ,ಆ ಜ್ವಾಲೆ.” ಎಂದು ಏರು ಧ್ವನಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ.ಸುಮ್ಮನಾದ.ಉಚಿತವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾದ ಹೊಗೆಯನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತಾ,ನನ್ನನ್ನೇ ದಿಟ್ಟಿಸಿ ನೋಡಿದ.ತಾನೇ ಹಚ್ಚಿದ ಬೆಂಕಿಯನ್ನು ಅಷ್ಟೇ ವೇಗವಾಗಿ ನಂದಿಸಲು ಮುಂದಾದ.!

ಅಲ್ಲೊಂದು ಶ್ರಮದಾನ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು.ರಸ್ತೆ ಬದಿಯ ಸಸ್ಯ-ಹುಲ್ಲು ವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ಸವರಿಕೊಂಡು ಕಾಲುದಾರಿಯನ್ನು ಕ್ಲೀನ್ ಮಾಡುವ ದೇಶ ಸೇವೆಯದು.ಊರ ಹತ್ತು ಸಮಸ್ತರು ಸೇರಿ ನಡೆಸುವ ಆ ಬೃಹತ್ ಅಭಿಯಾನದಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿದ ಜೈವ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಹತ್ತಿರದ ಮೈದಾನದ ಬದಿಯ ಹೊಂಡದಲ್ಲಿ ರಾಶಿ ಹಾಕಲಾಯಿತು.ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ ಪರಸ್ಪರ ಕುಶಲೋಪರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಂಜೆಯ ಚಾ ತಿಂಡಿ ಮುಗಿಸಿ ಸ್ವಯಂ ಸೇವಕರು ಹಿಂತಿರುಗಿದ ವೇಳೆಯದು.ನಾಯಕನೊಬ್ಬ ಮಾಲಿನ್ಯ ರಾಶಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ಕೊಟ್ಟು ಹೊರ ನಡೆದ.ಹಸಿ ಕಸ ಉರಿಯಲು ಆರಂಭಿಸಿತು.ದಟ್ಟವಾದ ಹೊಗೆ ಮೈದಾನವನ್ನು ಶೃಂಗರಿಸಿತು.!ಇನ್ನೂ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಪೂರ್ತಿಯಾಗದ ಪುಟಾಣಿ ಮಕ್ಕಳು ಸ್ವಚ್ಛತೆಯ ಫಲವನ್ನು ಉಸಿರಾಡುತ್ತಾ ಆಟ ನಿಲ್ಲಿಸಿ ಮನೆಯತ್ತ ತೆರಳಿದರು!ಯುವ ಸಮುದಾಯ ತಮಗೇನೂ ಸಂಭವಿಸದು ಎಂದು ನಟಿಸಿ ಕೆಮ್ಮುತ್ತ,ಸೀನುತ್ತಾ ಆಟ ಮುಂದುವರಿಸಿತು.!

ಭೂಮಿಯ ತಾಪಮಾನ ದಿನಕಳೆದಂತೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುವ ಕಾರ್ಬನಿನ ಪ್ರಮಾಣ‌ ಮಿತಿ ಮೀರುತ್ತಿದೆ. ಉಸಿರಾಟದ ಶುಧ್ಧ ಗಾಳಿಯ ಲಭ್ಯತೆ ಇಲ್ಲದಾಗುತ್ತಿದೆ. ಹೀಗಿದ್ದರೂ
ಜೈವ ಮಾಲಿನ್ಯದ ಹಸಿ ಕಸ,ಒಣಕಸ,ತರಗಲೆ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ಸಿಕ್ಕಾಪಟ್ಟೆ ಉರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ತ್ಯಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಉರಿಸಿದರೆ ಕಾರ್ಬನ್ ಮೊನೋಕ್ಸೈಡ್ ವಾತಾವರಣವನ್ನು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಜ್ಞಾನ ನಮಗಿದೆ. ಆದರೂ,ಶುಚಿತ್ವದ ನೆಪ ಹೇಳಿ ಬೆಂಕಿ ಕಡ್ಡಿ ಗೀರಿ ಕಸವನ್ನು ಬೂದಿ ಮಾಡದಿದ್ದರೆ ನಮಗೆ ಸಮಾಧಾನವೇ ಸಿಗದು.! ಇನ್ನೂ ಮುಂದುವರಿದು, ಯಾರಿಗೂ ಕಾಣಬಾರದೆಂದು ಕಸದ ರಾಶಿಗೆ ತಡರಾತ್ರಿ ಬೆಂಕಿ ಕೊಡುವ ಶುಚಿತ್ವ ಪ್ರೀತಿಯ ಜಾಣರಿದ್ದಾರೆ.ಆದರೆ,ಅಲ್ಲಿ ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾಗುವ ವಿಷಭರಿತ ಹೊಗೆಯನ್ನು ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು,ನೆರೆಮನೆಯವರು,ನೆಂಟರು ಉಸಿರಾಡುತ್ತಾ ಶ್ವಾಸಕೋಶದ ವಿವಿಧ ರೋಗಗಳಿಗೆ ಬಲಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುವುದು ತಿಳಿದು ಬರುವಾಗ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ರೋಗಿಗಳಾಗಿ ನರಳಾಟದ ಆಯುಷ್ಯದಲ್ಲಿರುತ್ತೇವೆ.

ಅಂಗಳವನ್ನು ಗುಡಿಸಿ ಸಿಕ್ಕಿದ ತರಗಲೆ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿ ದಿನ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಬೆಂಕಿ ಕೊಟ್ಟು ಹೊಗೆಯನ್ನು ಆಸ್ವಾದಿಸಿ ಉಸಿರಾಡುವವರ ಸಂಖ್ಯೆ ದ್ವಿಗುಣವಾಗುತ್ತಿದೆ.ಮನೆ ಮುಂದಿರುವ ಕಾಲು ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿರುವ ವಿದೇಶೀ ಕಳೆ ಗಿಡಗಳನ್ನು ಸವರದೆ ಅಲ್ಲಿಗೇ ಸೀಮೆ ಎಣ್ಣೆ ಸುರಿದು ಬೆಂಕಿ ಕೊಟ್ಟು ಹೊಗೆಯನ್ನು ಸೇವಿಸುವ ವಿದ್ಯಾವಂತರೂ ಧಾರಾಳವಿದ್ದಾರೆ. ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ರಾಶಿ ಹಾಕಿ ಒಂದೇ ಸಮನೆ ಬೆಂಕಿ ಉರಿಸಿಕೊಂಡು ಅಗ್ನಿಜ್ವಾಲೆಯನ್ನು ಕಣ್ತುಂಬಿಸಿ ಕಾಲಹರಣ ಮಾಡುವ ಜನರಿಗೂ ಕೊರತೆಯೇನಿಲ್ಲ.

ಸುಟ್ಟರೆ ಹೊಗೆಯಾಗಿ ವಿಷವಾಗುವೆ! ಕೊಳೆಸಿದರೆ ಗೊಬ್ಬರವಾಗಿ ಅಮೃತವಾಗುವೆ.!! ಎಂಬ ಸಂದೇಶವನ್ನು ಸಾರುವ ಜೊತೆಗೆ ನಾವು ಕಸವನ್ನು ಉರಿಸದಂತೆ ಅತೀವ ಜಾಗೃತೆ ವಹಿಬೇಕಿದೆ. ಭೂಮಿ ತಾಯಿ ತೀವ್ರವಾದ ಜ್ವರಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾಗುವುದನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲೇಬೇಕಿದೆ.

• ಜೈವಿಕ ಗೊಬ್ಬರವೂ ಹರಿತ (ಹಸಿರು) ಸೇನೆಯೂ
• ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಸಂಪನ್ಮೂಲ ವನ್ನಾಗಿ ಬದಲಾಯಿಸುವ ಕಾಲವಿದು. ಇದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಹಲವಾರು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಗಳು ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿವೆ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ನಿರ್ಮೂಲನೆಯಲ್ಲಿ ಹಸಿರು ಸೇನೆಯ (ಮಲಯಾಳದಲ್ಲಿ ಹರಿತಸೇನೆ) ಸೇವೆ ಮೆಚ್ಚುಗೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಿದೆ.ಮನೆ,ಮಠ,ಅಂಗಡಿ,ವಿದ್ಯಾಮಂದಿರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್ ಸಂಗ್ರಹಾ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ದಿನಕಳೆದಂತೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವಾಗಿ ಬದಲಾಗುತ್ತಿದೆ.ಇದರಿಂದ ರಸ್ತೆ ಬದಿಯ ಮಾಲಿನ್ಯ ರಾಶಿ ಗುಂಪೆಯಾಗುತ್ತಿಲ್ಲವೆಂದು ಸಮಾಧಾನ ಪಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾಗಿದೆ.
• ನಮ್ಮ ನಿಮ್ಮ ಮನೆಯ ಆಸುಪಾಸು,ರಸ್ತೆಯ ಇಕ್ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು ನಿಂತಿಕೊಂಡಿರುವ ಇದೀಗ ಕ್ರಮೇಣ ಒಣಗಿ ಬರುತ್ತಿರುವ ಗಿಡ-ಗಂಟಿ,ಸಸಿ-ಹುಲ್ಲಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ನೀಡುವವರನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸುವ ಕೆಲಸ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ನಾಗರಿಕನಿಂದಲೂ ನಡೆಯಬೇಕಿದೆ. ಶುಚಿತ್ವದ ಪರಿಶುಧ್ಧ ಕೆಲಸದಲ್ಲಿ ಹೊಗೆ ಎಬ್ಬಿಸಿ,ತಾಪಮಾನ ಹೆಚ್ಚಿಸಲು ಕಾರಣೀಭೂತರಾಗುವವರ ಜತೆ ಖಾರವಾಗಿ ವರ್ತಿಸಬೇಕಿದೆ. ಬೆಂಕಿ ನೀಡುವ ಬದಾಲಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಜೈವ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ಮರದ ಸುತ್ತ ಮುತ್ತವೋ,ತೆಂಗಿನ,ಕಂಗಿನ ಬುಡದಲ್ಲೋ ನೀಟಾಗಿ ಬಿಸಾಡುವುದರೊಂದಿಗೆ ಮಾಲಿನ್ಯವು ಗೊಬ್ಬರವನ್ನಾಗಿಸುವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ವೇಗ ಸಿಕ್ಕಬೇಕಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಅನೇಕ ಸೂಕ್ಷ್ಮ ಜೀವಿಗಳ ಸೇವೆಯೂ ನಮಗೆ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆ.
• ಮನೆಯಂಗಳದ ತರಗೆಲೆಗಳು ಅತ್ಯಪೂರ್ವ ಜೈವಗೊಬ್ಬರ ಎನ್ನುವದನ್ನು ಬೆಂಕಿ ಹಾಕುವವರಿಗೆ ಮನನ ಮಾಡುವ ಮಹಾತ್ಕಾರ್ಯದಲ್ಲೂ ಸ್ವಚ್ಛತಾ ಸ್ವಯಂ ಸೇವಕರ ಪಾತ್ರ ಹಿರಿದಾಗಿದೆ. ಶುಚಿತ್ವದ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಲೈಟರ್ ಉರಿಸಿ ಬೆಂಕಿ ನೀಡುವ, ಅಲ್ಲಿಂದೇಳುವ ವಿಷಕಾರಿ ಹೊಗೆಯನ್ನು ಸೇವಿಸುವ ಪರಿಪಾಠಕ್ಕೂ ಕಡಿವಾಣ ಬೀಳಬೇಕಿದೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ ಕಾನೂನು ಜ್ಯಾರಿಯಾಗುವುದಕ್ಕೆ ರಾಷ್ಟ್ರ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಸ್ವಯಂ ಸೇವಾ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಕಾರ್ಯಪ್ರವೃತ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬುವುದು ತೃಪ್ತಿ ತರುತ್ತಿದೆ.